Ostry dyżur

Nagłe jednostronne pogorszenie widzenia: przednia neuropatia niedokrwienna nerwu wzrokowego

lek. Agata Stodolska-Nowak

dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska

Oddział Okulistyki Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji: dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska, Oddział Okulistyki Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań; e-mail: joannaproscinska@interia.pl

Opis przypadku

Pacjentka 46-letnia zgłosiła się na ostry dyżur okulistyczny z powodu nagłego pogorszenia widzenia w oku lewym. Poza tym nie podawała innych dolegliwości okulistycznych ani ogólnych. Podobny epizod wystąpił 6 miesięcy wcześniej w oku prawym, w którym z czasem doszło do częściowego odzyskania funkcji. Choroby ogólne w wywiadzie: nadciśnienie tętnicze i choroba Hashimoto.

W badaniu stwierdzono: Vis OP cc 0,5, Vis OL cc 0,1; w tonometrii aplanacyjnej metodą Goldmanna ciśnienie w oku prawym wynosiło 17 mmHg, w oku lewym 18 mmHg. W oku lewym obecny był względny dośrodkowy defekt źreniczny (RAPD – relative afferent pupillary defect). W badaniu odcinka przedniego w lampie szczelinowej nie stwierdzono odchyleń od normy. Badanie oftalmoskopii pośredniej oka lewego wykazało zatarcie granic i uniesienie tarczy nerwu wzrokowego, w prawym natomiast tarcza była blada z lokalnymi zanikami okołotarczowymi (ryc. 1). Poza tym w badaniu dna oka nie stwierdzono patologii.

Chorą przyjęto na oddział okulistyczny w celu poszerzenia diagnostyki (ryc. 2). W badaniu ultrasonograficznym w rzucie tarczy nerwu II wykazano obustronne występowanie hiperechogennych struktur mogących odpowiadać druzom tarczy. Ponadto wykonano badania laboratoryjne, w których nie wykazano istotnych odchyleń od normy oprócz podwyższonych wartości glikemii. Morfologia krwi i markery zapalenia – CRP i OB – były prawidłowe. W wykonanym rezonansie magnetycznym ośrodkowego układu nerwowego obraz był prawidłowy, konsultacja neurologiczna nie wykazała odchyleń.

Przez pierwsze 3 doby pobytu na oddziale, z uwagi na niemożność wykluczenia przedniej neuropatii niedokrwiennej nerwu wzrokowego (AION – anterior ischemic optic neuropathy) z towarzyszącym zapaleniem tętnic, chora otrzymywała dożylnie metyloprednizolon w dawce 1 g na dobę – leczenie nie przyniosło poprawy w zakresie ostrości wzroku.

Rozpoznanie

Przednia nietętnicza neuropatia niedokrwienna nerwu wzrokowego (NAION – non-arteritic ischemic optic neuropathy) oka lewego. Stan po przebytej przedniej NAION oka prawego.

Neuropatie niedokrwienne nerwu wzrokowego

Epidemiologia

Ostre niedokrwienie nerwu wzrokowego jest nieczęsto występującą patologią, może jednak stanowić przyczynę zazwyczaj jednostronnego zaniewidzenia i powinno być brane zawsze pod uwagę w diagnostyce różnicowej w przypadku stwierdzenia jednostronnego obrzęku tarczy nerwu wzrokowego, zwłaszcza u pacjentów >50 roku życia. W Stanach Zjednoczonych zapadalność na tę chorobę co roku wynosi 2,3-10,2/100 000 osób.1 Neuropatie niedokrwienne nerwu wzrokowego ze względu na miejsce, w którym dochodzi do niedokrwienia, dzielą się na neuropatię przednią (AION) i tylną (PION – posterior ischemic optic neuropathy).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka

U każdego chorego z podejrzeniem niedokrwiennej neuropatii nerwu wzrokowego należy wykonać następujące badania:

Diagnostyka różnicowa

W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić neuropatie o innym podłożu, tj. neuropatie zapalne, infekcyjne, demielinizacyjne (stwardnienie rozsiane, ale również demielinizacja w przebiegu zapaleń wirusowych), toksyczne [...]

Leczenie

Obecnie nie ma odpowiednich metod leczenia przyczynowego skutkującego dobrym efektem terapeutycznym dla pacjentów, u których rozpoznaje się NAION; u tych chorych najczęściej dochodzi [...]

Rokowanie

Rokowanie co do poprawy ostrości wzroku w przypadku neuropatii niedokrwiennych jest złe. U pacjentów z NAION upośledzenie funkcji jest wyjściowo mniejsze, a z czasem u ponad 40% [...]

Do góry