Temat numeru
Alergiczne zapalenie spojówek
lek. Dorota Borowicz1
dr n. med. Waldemar Kędziora1
dr hab. n. med. Katarzyna Nowomiejska2
prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak1
- W artykule szczegółowo przedstawiono wszystkie rodzaje alergicznych schorzeń narządu wzroku
- W drugiej części pracy omówiono metody leczenia alergicznego zapalenia spojówek, takie jak stosowanie leków przeciwhistaminowych, preparatów stabilizujących błonę komórkową mastocytów, leków łączących oba te działania, kortykosteroidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, wspomniano także o immunoterapii i leczeniu operacyjnym
Choroby alergiczne dotyczą różnych narządów i są schorzeniami często spotykanymi w praktyce klinicznej1. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowalności na te choroby, na co ma wpływ wiele czynników, w tym genetyka, zanieczyszczenie powietrza, posiadanie zwierząt domowych oraz ekspozycja na alergeny we wczesnym dzieciństwie2.
Szacuje się, że 30% światowej populacji cierpi na schorzenia alergiczne, z czego u 40-80% występują objawy alergiczne ze strony narządu wzroku. W Polsce szacuje się, że alergia dotyczy 15,8% dorosłych i 19,2% dzieci. W grupie dzieci częściej chorują chłopcy, natomiast wśród dorosłych – kobiety3. Najczęściej oczne objawy alergii współistnieją z alergicznym nieżytem nosa, atypowym zapaleniem skóry bądź astmą oskrzelową.
Podział
Istnieje wiele podziałów alergicznych schorzeń oczu.
Najczęściej występujące zapalenia alergiczne obejmujące narząd wzroku to:
• ostre alergiczne zapalenie spojówek (AAC – acute allergic conjunctivitis)
• sezonowe (okresowe) alergiczne zapalenie spojówek (SAC – seasonal allergic conjunctivitis)
• przewlekłe (przetrwałe) alergiczne zapalenie spojówek (PAC – perennial allergic conjunctivitis)
• wiosenne zapalenie rogówki i spojówek (VKC – vernal keratoconjunctivitis)
• atopowe zapalenie rogówki i spojówek (AKC – atopic keratoconjunctivitis)
• olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek (GPC – giant papillary conjunctivitis)
• kontaktowe zapalenie skóry powiek i spojówki (ConBC – contact blepharoconjunctivitis)4.
W 2001 roku European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) podzieliła zapalenie spojówek według rodzaju reakcji alergicznej na atopowe, czyli zależne od IgE, i nieatopowe, czyli niezależne od IgE. Do alergicznego zapalenia spojówek zależnego od IgE zaliczamy okresowe: AAC i SAC oraz przetrwałe: PAC, VKC i AKC, natomiast alergiczne zapalenie spojówek niezależne od IgE to ConBC5.
Ostre alergiczne zapalenie spojówek
AAC powstaje w wyniku IgE-zależnej reakcji alergicznej wywołanej dostaniem się do worka spojówkowego dużej ilości alergenów (takich jak pyłki trawy, zarodniki grzybów), użądleniem przez owada bądź miejscowym podaniem niektórych leków (cefalosporyn...