Ostry dyżur

Zapalenie kanalików łzowych i woreczka łzowego u dorosłych

lek. Magdalena Dziubek

dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska

Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji: dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska, Oddział Okulistyki Szpitala Klinicznego, Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego, im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań, e-mail: joannaproscinska@interia.pl

  • Na podstawie opisu przypadku omówiono szczegółowo przyczyny, diagnostykę i leczenie zapalenia woreczka łzowego i zapalenia kanalików łzowych oraz powikłań tych chorób  

Opis przypadku

Pacjentka w wieku 60 lat zgłosiła się na ostry dyżur okulistyczny z powodu trwającego od 3 dni silnego bólu w okolicy kąta przyśrodkowego oka prawego. Wystąpiły także rumień i obrzęk skóry poniżej kąta przyśrodkowego, w bocznej części nosa. Pacjentka zgłaszała nadmierne łzawienie z oka prawego. Ponadto nie podawała żadnych innych dolegliwości okulistycznych ani ogólnych. Dotychczas nie skarżyła się na występowanie podobnych objawów. Dodatkowo w trakcie wywiadu pacjentka podała, że nie nosi okularów ani nie doznała żadnych urazów oczu. W wywiadzie ogólnym występowało nadciśnienie tętnicze, a wywiad rodzinny nie był obciążony chorobami okulistycznymi. 

Podczas badania stwierdzono: Vis oka prawego 0,9 snp, Vis oka lewego 0,9 snp, w tonometrii aplanacyjnej metodą Goldmanna wynik pomiaru ciśnienia w oku prawym wyniósł 14 mmHg, a w oku lewym 15 mmHg. Głównym objawem w badaniu przedmiotowym był rumieniowaty, tkliwy obrzęk powieki dolnej w okolicy kąta przyśrodkowego oka prawego. Po uciśnięciu woreczka łzowego po stronie prawej z punktu łzowego wydostała się wydzielina śluzowo--ropna. Poza tym odcinek przedni oraz dno oka prawego i lewego były bez odchyleń. Pacjentka nie gorączkowała. Wdrożono leczenie doustne antybiotykiem – amoksycyliną z kwasem klawulanowym w dawce 500 mg co 8 godzin, a także doustne leki przeciwbólowe, np. paracetamol w razie bólu, doraźnie. Pacjentce zalecono kontrolę u lekarza okulisty w miejscu zamieszkania w ciągu 2-3 dni.

Rozpoznanie

Ostre zapalenie woreczka łzowego.

Omówienie

Anatomia dróg łzowych

Aby można było zrozumieć mechanizm szerzenia się zapalenia w drogach łzowych, należy przypomnieć ich anatomię. Drogi odprowadzające łzy rozpoczynają swój bieg w górnym i dolnym punkcie łzowym zlokalizowanym w kącie przyśrodkowym obu powiek. Gdy powieki pozostają otwarte, łzy przedostają się przez punkty łzowe do kanalików. Od 40 do 50% łez odpływa przez kanalik górny, a 50-60% znajduje ujście w kanaliku dolnym. Kanalik łzowy składa się z trzech części. Pierwsza z nich to część pionowa, która stanowi odcinek o długości 2-3 mm. Kolejna część, horyzontalna, stanowi 8 mm długości kanalika i przebiega równolegle do brzegu powieki. Kanalik łzowy kończy się tzw. kanalikiem wspólnym o długości średnio 2-3 mm, uchodzącym do woreczka łzowego. Woreczek łzowy, długości 12-15 mm, leży między ramionami przednim i tylnym więzadła powiekowego przyśrodkowego w dole woreczka łzowego, a jego dno znajduje się powyżej ujścia wspólnego kanalika łzowego. Woreczek przechodzi w przewód nosowo-łzowy długości około 12 mm, który uchodzi do przewodu nosowego dolnego, a zakończony jest fałdem błony śluzowej, tzw. zastawką Hasnera.

Do góry