Ostry dyżur

Zator gałęzi tętnicy środkowej siatkówki

lek. Kamil Świergosz1

lek. Joanna Jamszoł2

dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska2

1Oddział Okulistyczny, Szpital Specjalistyczny im. Stanisława Staszica w Pile
2Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji: dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska
Oddział Okulistyki Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań; e-mail: joannaproscinska@interia.pl

  • Na podstawie opisu przypadku 60-letniego pacjenta z zaburzeniami widzenia omówiono szczegółowo diagnostykę i leczenie niedrożności tętniczej siatkówki z podziałem na zamknięcie tętnicy środkowej siatkówki i zator gałęzi tętnicy środkowej siatkówki oraz zamknięcie tętnicy rzęskowo-siatkówkowej  

Opis przypadku

Pacjent w wieku 60 lat zgłosił się na ostry dyżur na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) z powodu zaburzeń widzenia okiem lewym trwających od kilku godzin. Objawy w postaci okresowego przysłonięcia obrazu, nasuwającej się od góry zasłony, aż do całkowitego zaniewidzenia powtarzały się około 2-3 razy, ustępując samoistnie po kilku-kilkunastu minutach. W wywiadzie pacjent podał jeden podobny epizod, który wystąpił około pół roku wcześniej i ustąpił samoistnie. Mężczyzna nie chorował przewlekle, nie przyjmował na stałe żadnych leków, nie miał uczulenia na leki, nie uległ żadnemu wypadkowi ani nie doznał urazu, zaprzestał palenia tytoniu 9 lat temu. Jego wywiad rodzinny był nieobciążony neurologicznie ani okulistycznie.

Uwagę zwróciła nadmiernie rozbudowana masa mięśniowa pacjenta, wypracowana w trakcie długoletniej służby wojskowej. Pacjent nie stosował niedozwolonych substancji ani preparatów anabolicznych, natomiast ćwiczył regularnie na siłowni 3-4 razy w tygodniu.

Stan narządu wzroku: Vis oka prawego 0,3 sc, 1,0 cc (mały astygmatyzm), barwa zielona (+); Sn oka prawego 0,5/30 cm z addycją plus 3,0 D; T oka prawego 18 mmHg; Vis oka lewego 0,08 knp, barwa zielona (+), lecz słabiej; Sn oka lewego – nie czyta; T oka lewego 18 mmHg. Odcinek przedni oka prawego i lewego spokojny, prawidłowe reakcje pośrednia i bezpośrednia źrenicy na światło; dno oka: tarcza nerwu II w poziomie dna, adekwatne do wieku, z zachowanym przepływem przez naczynia krwionośne. Podczas badania dna oka lewego zwrócono szczególną uwagę na stan siatkówki obwodowej, jej prawidłowe przyleganie, brak zblednięcia, tylko na obwodzie na godzinie 9 widoczne było znamię naczyniówki.

Na SOR-ze wykonano tomografię komputerową głowy (TK) i zlecono konsultację neurologiczną. W badaniu nie wykazano zmian ogniskowych przed podaniem środka cieniującego ani po jego podaniu. W badaniu angio-TK wykazano drobne rozsiane zmiany miażdżycowe naczyń szyjnych bez krytycznych przewężeń. Obie tętnice szyjne wewnętrzne tworzyły pętle (wariant anatomiczny). Tętnice mózgowe nie wykazały cech niedrożności ani wady naczyniowej. W badaniach laboratoryjnych krwi: z odchyleń podwyższona liczba krwinek czerwonych, hemoglobina i hematokryt oraz nieznacznie podwyższone próby wątrobowe.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zamknięcie tętnicy środkowej siatkówki i zamknięcie gałęzi tętnicy środkowej siatkówki

Niedrożność tętnicza siatkówki to zespół chorób o podłożu naczyniowym, które polegają na całkowitym bądź częściowym zamknięciu światła naczynia tętniczego materiałem zatorowym lub [...]

Podział niedrożności tętniczej siatkówki

W podziale według Hayreha wymienia się cztery typy ostrej niedrożności tętniczej siatkówki:

Zamknięcie tętnicy środkowej siatkówki

Zamknięcie tętnicy środkowej siatkówki objawia się nagłym, głębokim, bezbolesnym zaniewidzeniem. Ostrość wzroku jest znacznie obniżona, najczęściej do ruchów ręki przed okiem [...]

Zamknięcie gałęzi tętnicy środkowej siatkówki

Zamknięcie gałęzi tętnicy środkowej siatkówki objawia się nagłym, sektorowym ubytkiem pola widzenia. Czasami może przebiegać bezobjawowo, jeśli widzenie centralne jest zachowane. [...]

Zamknięcie tętnicy rzęskowo-siatkówkowej

Tętnica rzęskowo-siatkówkowa pochodzi z krążenia rzęskowego tylnego, zaopatruje plamkę i pęczek tarczowo-plamkowy. Występuje u 20% populacji. Zamknięcie tego naczynia objawia się nagłą, ciężką utratą [...]

Obrazowanie

Ze względu na charakterystyczny wywiad i objawy zazwyczaj badanie dna oka w biomikroskopie wystarczy do zobrazowania CRAO/BRAO, można też posłużyć się badaniami dodatkowymi, [...]

Leczenie

Rokowanie w przypadku zawału siatkówki jest złe. Utrata widzenia jest najczęściej nieodwracalna, chyba że krążenie w naczyniach siatkówki zostanie przywrócone, zanim dojdzie do [...]

Podsumowanie

Poniżej omówione zostaną liczne czynniki, które w omawianym przypadku sumarycznie doprowadziły do zamknięcia naczynia siatkówki: stosowanie anabolików, intensywny wysiłek fizyczny, zmiany w obrębie [...]

Do góry