Z danych przytoczonych przez Vision Loss Expert Group wynika, że w 2015 roku trzema głównymi przyczynami ślepoty na świecie były: zaćma, nieskorygowane wady refrakcji i jaskra. Za upośledzenie widzenia odpowiadały natomiast kolejno: nieskorygowana wada refrakcji, zaćma i zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem. Z raportów epidemiologicznych wynika także, że niezależnie od pierwotnej przyczyny przypadłości te dotykają nieco częściej kobiet¹. Dane te dotyczą wszystkich regionów świata, w tym krajów, gdzie słabo rozwinięta opieka diabetologiczna nie pozwala na dotrwanie przez pacjenta z cukrzycą (DM – diabetes mellitus) do momentu rozwinięcia się powikłania, jakim jest retinopatia cukrzycowa (DR – diabetic retinopathy), co tłumaczy powszechnie znany fakt, że wobec dramatycznego wzrostu liczby osób chorujących na cukrzycę DR jest najczęstszym czynnikiem sprzyjającym ślepocie w krajach rozwiniętych.

Choroby oczu w przebiegu cukrzycy obejmują zarówno schorzenia ściśle związane z hiperglikemią i tym samym typowe jedynie dla tego zaburzenia metabolicznego, jak i rozliczne inne patologie, które choć występują także w populacji ogólnej, częściej dotyczą pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. Do pierwszej wspomnianej grupy zalicza się jedynie retinopatię cukrzycową z wyróżnieniem makulopatii (diabetic maculopathy), która oznacza zajęcie najważniejszej, centralnej części siatkówki. Pozostałe schorzenia, które stosunkowo często pojawiają się u chorych na cukrzycę, to głównie zaćma i jaskra oraz zmiany związane z predyspozycją tej grupy pacjentów do szybszego powstawania miażdżycy i tzw. trombofilii cukrzycowej, czyli zatoru tętnicy i zakrzepicy żył siatkówki. Ponadto pacjenci z DM są także predysponowani w większym stopniu do chorób aparatu ochronnego oka czy zmian rogówki i spojówki.

Wpływ zaburzeń metabolicznych na powikłania cukrzycy

Transport glukozy do komórek oka nie jest insulinozależny, ponieważ nie ma w nich transportera glukozy 4 (GLUT4 – glucose transporter 4), jedynej insulinozależnej, przezbłonowej glikoproteiny. Oznacza to, że przepływ heksozy ma w tym narządzie cha...