Sarkoidoza oka
prof. dr hab. n. med. Marta Misiuk-Hojło
lek. Karolina Pawłowska
- Sarkoidoza jako choroba związana z przewlekłym, postępującym zapaleniem tkanek błony naczyniowej oka, mogącym prowadzić do pogorszenia widzenia, a nawet jego utraty
- Epidemiologia, objawy, diagnostyka i leczenie ocznej postaci sarkoidozy
Sarkoidoza jest przewlekłą układową chorobą zapalną o nieznanej etiologii, charakteryzującą się występowaniem ziarniniaków nieserowaciejących. Chociaż dotyczy głównie płuc, objawy oczne są również jedną z częstszych postaci choroby i występują u 25-50% pacjentów z sarkoidozą1, a zapalenie błony naczyniowej oka jest najczęstszą formą objawów ocznych i może dotyczyć nawet 30% pacjentów2. Najcięższy przebieg ma postać z zajęciem nerwu wzrokowego, które często wymaga leczenia systemowego. Jeśli zmiany zapalne są leczone szybko i skutecznie, można odwrócić utratę wzroku i zapobiec ślepocie.
Epidemiologia
Sarkoidoza występuje częściej u Afroamerykanów, z częstością 140 przypadków na 100 000 osób3. Niezależnie od rasy częściej pojawia się u kobiet. Najczęstszy przedział wiekowy pacjentów to 20-60 lat, ale sarkoidoza może również rozwinąć się u dzieci i osób starszych3. Większość przypadków zapalenia błony naczyniowej oka jest obustronna, a ok. 90% ma postać przewlekłą i dotyczy głównie kobiet3. Sarkoidoza jest wiodącą przyczyną nieidiopatycznego zapalenia błony naczyniowej oka u osób starszych4.
Zapalenie błony naczyniowej oka
Zapalenie błony naczyniowej oka to termin używany do opisania zapalenia tkanek błony naczyniowej oka, które składają się z tęczówki, ciała rzęskowego oraz naczyniówki. Jest najczęstszym objawem sarkoidozy gałki ocznej5. Zwykle dotyczy tkanek lub przestrzeni przylegających, takich jak komora przednia, ciało szkliste lub siatkówka (tab. 1)5.
Błona naczyniowa dzieli się na trzy części:
- odcinek przedni
- odcinek pośredni
- odcinek tylny.
Zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej
Zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej oka jest zwykle procesem przewlekłym, obustronnym, powodującym występowanie zrostów między tęczówką a rogówką oraz tęczówką a soczewką5. Zapalenie przedniej komory oka jest prawdopodobnie najczęstszym objawem sarkoidozy, w przeprowadzonym badaniu wykryto je u 42 (91%) z 46 pacjentów z sarkoidalnym zapaleniem błony naczyniowej oka potwierdzonym biopsją. Typowe objawy kliniczne u pacjentów z ostrym zapaleniem komory przedniej oka mogą obejmować: zaczerwienienie, pogorszenie widzenia, ból oka i światłowstręt6.
Ostre zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej oka w sarkoidozie występuje często u młodych pacjentów i zwykle objawia się pod postacią zespołu Löfgrena7. Przebieg zakażenia może być różny, od łagodnego do bardzo ciężkiego, jednak pojawienie...