Cross-linking (CXL) rogówki ma już 20-letnią historię. Pierwsze wyniki potwierdzające skuteczność zabiegu w hamowaniu postępu stożka rogówki sięgają 2003 r.¹ Autorzy pierwszej pracy na jego temat jako pierwsi zaobserwowali zmniejszenie wartości keratometrii rogówki oraz poprawę skorygowanej i nieskorygowanej ostrości widzenia utrzymujące się przez kilka lat od czasu przeprowadzenia zabiegu. Te wstępne doniesienia potwierdzone zostały kolejnymi badaniami z nieco późniejszych lat^2,3. Kilka lat wcześniej ci sami autorzy zaobserwowali skuteczność zabiegu w leczeniu procesu rozmiękania rogówki (corneal melting). Mimo upływu lat CXL nadal pozostaje jedynym zabiegiem powstrzymującym postęp stożka rogówki i ektazji pooperacyjnej. Zabieg ten stosuje się często łącznie z pierścieniami śródrogówkowymi (ICRS – intracorneal ring segment) oraz keratektomią fotorefrakcyjną opartą na topografii ro­gówki (topo-guided PRK – topography-guided photorefractive keratectomy)⁴. Zabiegi te stosowane są jednocześnie lub osobno, z takim jednak założeniem, że PRK/ICRS będą wpływać korzystnie na profil topografii rogówki, poszerzając efektywną, optymalną strefę optyczną, a CXL utrwali ten korzystny efekt i zapobiegnie postępowi procesu ektatycznego w przyszłości. Z czasem rozszerzono wskazania do zabiegu poza procesy ektatyczne rogówki i zaczęto stosować cross-linking we wspomnianym rozmiękaniu rogówki, infekcyjnych zapaleniach rogówki czy keratopatii pęcherzowej (keratopatia bullosa). W tym ostatnim wskazaniu, w którym dochodzi do zwiększenia grubości rogówki w wyniku niewydolności komórek śródbłonka, wykorzystywana jest właściwość przeciwobrzękowa cross-linkingu wynikająca z wytwarzania dodatkowych wiązań między włóknami kolagenu.

Zabieg CXL w standardowej formie (protokół drezdeński) rozpoczyna się od abrazji nabłonka rogówki w strefie około 8 mm. W czasie kolejnych 30 minut stroma rogówki nasycana jest roztworem 0,1% ryboflawiny zawieszonej w odpowiednim nośniku (dekstran, metyloceluloza), aby uzyskać terapeutyczne stężenie w stromie rogówki. Promieniowanie UVA, które rozpoczyna się po tym etapie, ma długość 370 µm, odległość roboczą 5,5 cm oraz natężenie 3 mW/cm². To oznacza, że w czasie 30 minut naświetlania całkowita dostarczona dawka wynosi 5,4 J/cm².