Czy stosowanie leków przeciwkrzepliwych u pacjentów okulistycznych jest bezpieczne?

dr n. med. Hanna Zając-Pytrus1
dr hab. n. med. Wiktor Kuliczkowski2

1Katedra i Klinika Okulistyki, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

2Katedra i Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

dr n. med. Hanna Zając-Pytrus

Katedra i Klinika Okulistyki,

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław

e-mail: hzp@spektrum.wroc.pl

  • Ważna rola interdycyplinarnej opieki okulistyczno-kardiologicznej nad pacjentami obarczonymi ryzykiem krawienia w narządzie wzroku, wymagającymi jednocześnie leczenia przeciwkrzepliwego
  • Leczenie przeciwkrzepliwe w okresie okołooperacyjnym


Leczenie przeciwkrzepliwe stosowane jest w chorobach sercowo-naczyniowych dla zapobiegania ich powikłaniom zagrażającym nieodwracalnym narządowym zmianom funkcjonalnym, a nawet powodującym zgon pacjenta (zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna, zawał mięśnia sercowego i udar mózgu). Leczenie to konieczne jest najczęściej w chorobie niedokrwiennej serca, migotaniu i trzepotaniu przedsionków oraz jako leczenie towarzyszące u pacjentów ze sztucznymi zastawkami serca.

Terapia taka, a zwłaszcza leki antyagregacyjne, takie jak preparaty kwasu acetylosalicylowego (ASA), stosowane są również profilaktycznie przez wiele osób bez jednoznacznych wskazań lekarskich. Przyjmowanie profilaktyczne preparatów ASA nie ma udowodnionego efektu przedłużenia życia ani zapobiegania zawałom serca u osób bez stwierdzonych chorób układu krążenia na podłożu miażdżycy (tzw. prewencja pierwotna choroby niedokrwiennej serca).

Leczenie przeciwkrzepliwe zwiększa ryzyko krwawienia w narządzie wzroku, zagraża trwałym uszkodzeniem widzenia, zwłaszcza w chorobach, w przebiegu których rozwijają się nieprawidłowe naczynia (tzw. nowotworzenie naczyniowe)1,2.

Jedną z patologii, w której zagrożone jest widzenie centralne, jest zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration). W takim przypadku niepełnowartościowe naczynia rozwijają się w przestrzeni podsiatkówkowej i pojawia się zwiększone ryzyko krwawienia przy jednoczesnym stosowaniu leków przeciwkrzepliwych.

Współwystępowanie schorzeń oczu i chorób naczyniowo-sercowych

Wiek pacjenta jest czynnikiem ryzyka zarówno rozwoju patologicznego unaczynienia podsiatkówkowego, jak i konieczności leczenia przeciwkrzepliwego ze względu na częste w starszym wieku schorzenia układu sercowo-naczyniowego3. Ryzyko krwawienia wzrasta szczególnie przy skojarzonym leczeniu przeciwkrzepliwym i terapii nadciśnienia tętniczego u pacjentów z miażdżycą4,5. Intensywność i czas trwania leczenia przeciwkrzepliwego zwiększają ryzyko krwawienia narządowego2,6.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zabieg zamknięcia uszka lewego przedsionka

Wstrzymanie leczenia przeciwkrzepliwego możliwe jest u pacjentów z migotaniem przedsionków, u których przeprowadzany jest zabieg endowaskularny zamknięcia uszka lewego przedsionka (miejsca powstawania materiału zatorowego). [...]

Opinia kardiologa inwazyjnego

Nowe materiały używane do stentowania naczyń wieńcowych wymagają krótszego leczenia przeciwagregacyjnego. Nowoczesne stenty wieńcowe trzeciej już generacji z przęsłami o grubości 80 μm [...]

Interdyscyplinarna opieka okulistyczno-kardiologiczna

Okulista powinien zebrać dokładny wywiad dotyczący stosowania leków przeciwkrzepliwych, w tym preparatów ASA, a w przypadku zwiększonego ryzyka krwawienia do oka zasięgnąć opinii kardiologa, [...]

Leczenie przeciwkrzepliwe w okresie okołooperacyjnym

Terapia przeciwkrzepliwa nie zwiększa ryzyka krwawienia do gałki w wyniku iniekcji doszklistkowych i nie wymaga modyfikacji przed leczeniem12.

Do góry