Ostry dyżur
Okulistyczne powikłania nadciśnienia złośliwego
lek. Anna Rzeszotarska
dr Lidia Główka
- W artykule przedstawiono definicję, epidemiologię i czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego
- Na podstawie opisu przypadku omówiono okulistyczne powikłania nadciśnienia złośliwego, patofizjologię retinopatii nadciśnieniowej, jej diagnostykę i leczenie
Opis przypadku
Na izbę przyjęć okulistyki zgłosił się 29-letni mężczyzna z powodu nagłego pogorszenia widzenia okiem prawym. Skarżył się także na okresowe bóle głowy. Negował uraz głowy, oczu oraz obecność chorób ogólnych. Przyznał natomiast, że przez długi czas regularnie przyjmował środki psychoaktywne (mefedron).
W wywiadzie okulistycznym pacjent podawał niedowidzenie oka lewego zdiagnozowane w dzieciństwie. W badaniu przedmiotowym najlepsza skorygowana ostrość wzroku w skali Snellena oka prawego wynosiła 0,05, natomiast lewego – 0,4. Wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego mieściły się w granicach normy (16 mmHg w obu oczach). Nie stwierdzono odchyleń w zakresie struktur odcinka przedniego oka prawego ani lewego. Badanie dna oka wykazało natomiast delikatne zatarcie granic tarczy nerwu wzrokowego, poszerzenie i krętość naczyń żylnych (szczególnie w okolicy okołotarczowej), obrzęk plamki z wysiękami twardymi przyjmującymi kształt gwiazdy, kłębki waty i liczne krwotoczki (ryc. 1A, B). Na obwodzie siatkówki również obserwowano obecność krwotoczków, jednak mniej licznych niż w obszarze bieguna tylnego. Zmiany w badaniu dna oka były wyraźnie bardziej nasilone w oku prawym. U pacjenta wykonano także badania: optyczną koherentną tomografię (OCT – optical coherence tomography) plamki (ryc. 2A, B), angio-OCT plamki (ryc. 3A, B) i OCT warstwy włókien nerwowych siatkówki (RNFL – retinal nerve fibre layers) (ryc. 4A, B). Ze względu na wysokie ciśnienie tętnicze (180/124 mmHg) zlecono pilną konsultację internistyczną. W badaniach laboratoryjnych z istotnych odchyleń stwierdzono obecność białkomoczu. Ostatecznie mężczyzna został skierowany na oddział internistyczny.