Powierzchnia oka nie jest w pełni jałową przestrzenią anatomiczną. Stały kontakt ze środowiskiem zewnętrznym powoduje, że jest zasiedlona różnymi bakteriami. Najczęściej spotykaną jest Staphylococcus epidermidis (paciorkowiec skórny), powszechnie obecna na naszej skórze. Znajdziemy tam także Staphylococcus aureus (gronkowca złocistego) i inne gronkowce koagulazododatnie, także maczugowce, Propionibacterium acnes, niektóre pałeczki Gram(−) (nawet dwoinki rodzaju Neisseria) i liczne inne bakterie¹. Wiele z nich pojawia się już w pierwszych dniach naszego życia – paradoksalnie nie są do nas wrogo nastawione, wręcz współdziałają w ochronie ludzkich tkanek przed innymi groźnymi oraz inwazyjnymi patogenami. Niestety, niektóre z nich w odpowiednich warunkach mogą się stać dla człowieka bardzo groźne.

Profilaktyka

W przypadku wewnątrzgałkowych zabiegów chirurgicznych jedna z najpowszechniej występujących bakterii na skórze, czyli gronkowiec skórny, może przedostać się do wnętrza gałki ocznej i wywołać ciężkie zapalenie wewnątrzgałkowe, które jest jednym z najpoważniejszych powikłań chirurgii okulistycznej. To jeden z powodów, który skłania do zabezpieczenia zabiegów chirurgicznych i zaproponowania okołozabiegowej antybiotykoterapii, która jest gwarantem zachowania jałowości przestrzeni pola operacyjnego. Już samo przygotowanie pacjenta jest obecnie wystandaryzowaną metodą zabezpieczenia go przed potencjalną infekcją. Stosowanie środków o charakterze dezynfekcyjnym – najczęstszym jest powidon jodyna – stwarza optymalne warunki bezpieczeństwa mikrobiologicznego do przeprowadzenia zabiegu². Kolejnym standardem, który jest stosowany powszechnie w chirurgii zaćmy, jest podanie cefuroksymu do komory przedniej oka jako zabezpieczenia przed rozwojem infekcji florą patogenną. Pomimo tych wysoce skutecznych środków w dalszym ciągu aktualne pozostają zalecenia profilaktyki antybiotykowej w okresie pozabiegowym, choć odsetek wewnątrzgałkowych znacznie się obniżył w ostatnich latach³.

Farmakoterapia

Lekami, które są zalecane w okołooperacyjnym zabezpieczeniu chorego, są fluorochinolony. Ta grupa ma znakomite właściwości farmakokinetyczne, a biodostępność w tkankach określana jest na 60-90%. W gałce ocznej stężenia są niższe z uwagi na mechani...