ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Problemy z narządem wzroku u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek poddawanych hemodializie
dr n. med. Krzysztof Wróblewski
- Problemy z narządem wzroku u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek (PChN) poddawanych hemodializie (HD) wynikają z chorób zarówno współistniejących (np. cukrzycy [DM – diabetes mellitus]), jak i bezpośrednio związanych z zaburzeniami nerek, a także leczenia nerkozastępczego. Tej tematyce został poświęcony niniejszy artykuł
Zaburzenia widzenia istotnie pogarszają jakość życia chorych, dlatego ich właściwe diagnozowanie i leczenie poprawia komfort codziennego funkcjonowania oraz chroni przed trwałą utratą wzroku.
Część zaburzeń narządu wzroku obserwowanych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek występuje w populacji ogólnej, inna wynika z samej PChN, jeszcze inna dotyczy populacji z PChN poddawanej leczeniu nerkozastępczemu. Dane statystyczne dotyczące zaburzeń widzenia lub problemów okulistycznych w grupie dializowanych są niepełne, ponieważ duża liczba chorych nie odbywa regularnych konsultacji okulistycznych ani nie informuje personelu medycznego o swoich problemach ocznych. Część dializowanych jest już pogodzona z istniejącymi zaburzeniami ocznymi, a innym pacjentom wydaje się, że problem okulistyczny może zostać rozwiązany w ramach rutynowych zabiegów HD. Chorzy nie odbywają konsultacji okulistycznych (ani u innych specjalistów), ponieważ terminy wizyt interferują z ich zabiegami HD lub pojawiają się problemy z dotarciem do miejsca konsultacji1,2.
Etiologia zmian w obrębie narządu wzroku u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek w stadium G5 poddawanych hemodializie jest wieloczynnikowa. U hemodializowanych pacjentów występują zaburzenia:
- związane z gospodarką wodną wynikające z powtarzającego się naprzemiennego przewodnienia i odwodnienia
- wapniowo-fosforanowe wynikające z przewlekłej hiperfosfatemii oraz rozwijającej się wtórnej nadczynność przytarczyc
- wynikające z dokonujących się zmian strukturalnych w obrębie całego układu sercowo-naczyniowego w postaci m.in. niewydolności serca, zmian o charakterze mikro- i makroangiopatii oraz uogólnionych zmian miażdżycowych w obrębie naczyń tętniczych.
Zmianom strukturalnym towarzyszą fluktuacje wartości ciśnienia tętniczego w postaci nadciśnienia tętniczego lub hipotensji śróddializacyjnej.
Retinopatia cukrzycowa (DR – diabetic retinopathy), zaburzenia rogówki i spojówki, zaćma oraz zmiany w zakresie ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP – intraocular pressure) należą do najczęstszych problemów okulistycznych, natomiast odwarstwienie siatkówki (RD – retinal detachment) i niedokrwienie nerwu wzrokowego do problemów zdecydowanie rzadszych.