Zapalenie tkanek miękkich oczodołu u dzieci

dr n. med. Dorota Barchanowska

Gen-Optic Specjalistyczne Centrum Lekarskie w Warszawie

Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Dorota Barchanowska

Gen-Optic Specjalistyczne Centrum Lekarskie

ul. Angorska 27/A, 03-913 Warszawa

e-mail: dbarchanowska@gmail.com

  • Zapalenie tkanek oczodołu dzieli się na przedprzegrodowe (zapalenia powiek) oraz zaprzegrodowe, czyli tkanek miękkich oczodołu, oraz na różnego typu powikłania. Zaburzenia te są oddzielnymi jednostkami chorobowymi o różnym przebiegu, rodzaju leczenia oraz rokowaniu. Początkowo mogą prezentować wiele objawów podobnych, co jest utrudnieniem w różnicowaniu. Niniejszy artykuł porządkuje wiedzę na ten temat

Zapalenia tkanek miękkich oczodołu to częste powikłanie ostrego bakteryjnego zapalenia zatok obocznych nosa u dzieci. Infekcje górnych dróg oddechowych stanowią częstą przyczynę wizyt rodziców z dziećmi w gabinetach pediatrycznych, a także okulistycznych i laryngologicznych. Powikłania zapalenia zatok mogą być zarówno zewnątrz-, jak i wewnątrzczaszkowe. Diagnostyka zapaleń tkanek oczodołu polega na pełnym badaniu okulistycznym i laryngologicznym. Literatura podaje, że najczęstszym patogenem odpowiedzialnym za zapalenie tkanek miękkich oczodołu są bakterie Stap­hylococcus aureus MSSA, Staphylococcus epidermidis oraz Streptococcus pneumoniaeStreptococcus pyogenes. Diagnostyka różnicowa może stanowić wyzwanie dla lekarzy wielu specjalności, zwłaszcza na wczesnym etapie choroby.

Budowa anatomiczna

Oczodół to kompleks struktur kostno-mięśniowo-włóknistych, w obrębie których na wyściółce tłuszczowej umieszczona jest gałka oczna, dodatkowo zawieszona na 6 mięś­niach gałkoruchowych (4 prostych i 2 skośnych). Powierzchnia zarówno gałki ocznej, jak i mięśni w stożku mięśniowym oraz wewnętrznych ścian oczodołu jest wyściełana torebką Tenona1. Jest ona sprężystą tkanką łączną, która zlewa się w tylnej części oczodołu z osłonkami nerwu wzrokowego, stąd niebezpieczeństwo bliskości zapaleń tkanek miękkich oczodołu i zapaleń nerwu wzrokowego czy możliwości wystąpienia zaburzeń widzenia.

Ograniczeniami kostnymi oczodołu są2:

  • strop – tworzą go skrzydło mniejsze kości klinowej i blaszka oczodołowa kości czołowej; strop przylega do przedniego dołu czaszki
  • ściana boczna – jest utworzona ze skrzydła większego kości klinowej oraz jarzmowej
  • dno oczodołu – to bardzo ważna granica kostna, która stanowi strop zatoki szczękowej, utworzona przez kość jarzmową, szczękową oraz podniebienną
  • ściana przyśrodkowa – składa się z kości szczękowej, łzowej, sitowej (blaszka papierowata) oraz klinowej
  • szczeliny oczodołowe – górna i dolna – zawierają nerwy oraz naczynia żylne.

Oko jest podtrzymywane w oczodole przez niewielką ilość tkanki tłuszczowej, która pozwala na amortyzację podczas ruchomości lub urazów głowy i oczodołu.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Podział zapaleń tkanek miękkich oczodołu

Zapalenia tkanek miękkich oczodołu to częste powikłanie ostrego bakteryjnego zapalenia zatok obocznych nosa u dzieci. Infekcje górnych dróg oddechowych stanowią częstą przyczynę [...]

Diagnostyka i leczenie zapaleń tkanek oczodołu

W celu rozpoznania zapalenia tkanek oczodołu wykonywane są pełne badania okulistyczne i laryngologiczne. W ramach pierwszych konieczne jest zbadanie: najlepszej skorygowanej ostrości widzenia (BCVA [...]

Podsumowanie

Zapalenia zatok obocznych nosa to grupa jednostek chorobowych dotykająca niejednokrotnie pacjentów pediatrycznych. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) często spotyka się z takimi [...]
Do góry