Do najczęstszych przyczyn niedowidzenia lub utraty widzenia należą obecnie: zaćma, nieskorygowana wada refrakcji, jaskra, retinopatia cukrzycowa i zwyrodnienie plamki związane z wiekiem¹. Okulistyczne ciężkie powikłania związane z cukrzycą obejmują również wystąpienie obrzęku plamki². Im i wsp. na podstawie przeglądu systematycznego i metaanalizy stwierdzili, że częstość występowania cukrzycowego obrzęku plamki (DME – diabetic macular edema) wynosi 5,47% (5,81% w krajach o niskim i średnim przychodzie; 5,14% w krajach o wysokim przychodzie)³. Analiza była oparta na wynikach badania optycznej koherentnej tomografii (OCT – optical coherence tomography) przeprowadzonego u 58 592 pacjentów chorujących na cukrzycę. W 2023 r. Korva-Gurung i wsp. stwierdzili, że częstość występowania wysiękowego zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (wAMD – wet age-related macular degeneration) wynosi 3% zarówno w grupie wiekowej 75-84, jak i 85-96 lat⁴. Aby zapobiec ciężkiemu uszkodzeniu wzroku i jego utracie u pacjentów z DME i wAMD, konieczne jest szybkie wdrożenie leczenia oraz długotrwałe monitorowanie chorych. Ci pacjenci mogą być objęci w Polsce leczeniem finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Terapię stanowią leki podawane doszklistkowo. W przypadku DME są to: aflibercept, brolucyzumab, farycymab i ranibizumab; w przypadku wAMD dodatkowo stosuje się bewacyzumab i deksametazon.

Poniżej omówiono zasady leczenia w ramach programu lekowego pacjentów z wysiękowym zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem i cukrzycowym obrzękiem plamki⁵.