Hamowanie progresji krótkowzroczności
Przegląd najnowszych wyników badań
mgr Aleksandra Budelewska
- W niniejszym artykule poruszono problematykę postępującej na całym świecie wady wzroku, którą jest krótkowzroczność (miopia). Skupiono się na najskuteczniejszych aktualnie metodach kontroli jej progresji u populacji pediatrycznej
Obecnie krótkowzroczność stanowi najczęściej występującą wadę wzroku na świecie. Istnieje kilka sposobów jej klasyfikacji, a jednym z nich jest podział ze względu na stopień zaawansowania. Zgodnie z definicją World Health Organization (WHO) z 2015 r. wysoka krótkowzroczność to wada refrakcji wynosząca co najmniej −5,00 D. Wiąże się ona z podwyższonym ryzykiem powikłań prowadzących często do utraty wzroku, takich jak:
- jaskra otwartego kąta (OAG – open angle glaucoma)
- zaćma
- krótkowzroczne zwyrodnienie plamki
- odwarstwienie siatkówki
- neowaskularyzacja naczyniówki.
Powyższe dane świadczą o ogromnej istotności kontroli progresji miopii u dzieci i młodzieży. Istnieją liczne badania oraz prace naukowe, w których poddawano analizie zarówno farmakologiczne (atropina w różnych stężeniach), jak i optyczne (różnego rodzaju konstrukcje korekcji okularowej i soczewek kontaktowych) metody spowolnienia krótkowzroczności1,2.
Do najbardziej skutecznych sposobów kontroli progresji krótkowzroczności zalicza się: stosowanie soczewek kontaktowych (mających na celu zmodyfikowanie obwodowego rozogniskowania), atropiny w niskich stężeniach oraz soczewek ortokeratologicznych. Najdłużej stosowaną metodą jest podawanie atropiny, a współczesne badania koncentrują się na znalezieniu optymalnego stężenia, które będzie najskuteczniejsze przy minimalizacji działań niepożądanych3-6. Alternatywą są szkła okularowe oraz soczewki kontaktowe. Na rynku dostępne są też soczewki z obwodowym rozproszeniem krótkowzrocznym, powstałe w związku z pojawiającymi się dowodami na udział obwodowych części siatkówki w rozwoju krótkowzroczności7. Ortokorekcja, która polega na noszeniu specjalnie zaprojektowanych soczewek kontaktowych, jest uznawana za skuteczny sposób nie tylko korygowania wady, lecz także hamowania jej dalszego rozwoju8,9. Innowacyjną (lecz wciąż niedostępną w Europie) metodę stanowi zastosowanie czerwonego światła o niskim natężeniu (LRL – low-level red light)10-12. Ostatnie badania wykazały ponadto, że wydłużony czas spędzany na zewnątrz może mieć korzystny wpływ na prewencję i spowolnienie postępu krótkowzroczności13,14.
Epidemiologia
Krótkowzroczność, występująca zarówno u dzieci, jak i dorosłych, jest obecnie jedną z najczęściej diagnozowanych wad wzroku. Choć mechanizm jej powstawania nie jest jeszcze w pełni zrozumiany, badania sugerują, że czynniki zarówno genetyczne, jak ...