Skuteczność 2% karteololu bez konserwantów o przedłużonym działaniu w farmakoterapii jaskry
dr n. med. Monika Łazicka-Gałecka1,2
lek. Tomasz Gałecki1
lek. Maria Guszkowska1
lek. Małgorzata Sybilska1
- Jaskra jest przewlekłą neuropatią nerwu wzrokowego i jedną z głównych przyczyn nieodwracalnej ślepoty na świecie. Pomimo postępu w diagnostyce i leczeniu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP – intraocular pressure) farmakoterapia pozostaje jedyną potwierdzoną metodą spowolnienia progresji choroby. W jej ramach szczególną uwagę zwraca się na preparaty poprawiające skuteczność terapii i bezpieczeństwo powierzchni oka. Niniejszy artykuł poświęcono charakterystyce nowego leku o przedłużonym działaniu w farmakoterapii jaskry – karteololu. Skupiono się na jego skuteczności i bezpieczeństwie
Jaskra należy do grupy chorób charakteryzujących się typowymi uszkodzeniami tarczy nerwu wzrokowego (ONH – optic nerve head), nieprawidłowościami w warstwie włókien nerwowych siatkówki oraz korespondującymi z nimi ubytkami w polu widzenia. Jest główną przyczyną nieodwracalnej ślepoty na świecie i negatywnie wpływa na jakość życia pacjentów1. Szacuje się, że w 2020 r. chorowało na nią blisko 76 mln osób, a wg prognoz w 2040 r. liczba chorych może przekroczyć 110 mln2. W Europie częstość występowania tej jednostki chorobowej u osób >40 r.ż. mieści się w granicach 2-4%3.
Klasyfikacja jaskry
Jaskrę dzieli się na trzy główne kategorie:
- wrodzoną (CG – congenital glaucoma)
- otwartego kąta (OAG – open-angle glaucoma)
- zamykającego się kąta (CAG – closed-angle glaucoma).
Niezależnie od klasyfikacji jaskra jest schorzeniem przewlekłym, postępującym i nieuleczalnym. Jej wczesne wykrycie i interwencja terapeutyczna są kluczowe w zahamowaniu utraty widzenia – nieleczona prowadzi bowiem do nieodwracalnej ślepoty. Aktualnie nie istnieje leczenie przyczynowe jaskrowego zaniku nerwu wzrokowego. Obniżenie IOP pozostaje jedyną skuteczną, potwierdzoną licznymi badaniami metodą spowolnienia progresji choroby4. Badania dowiodły, że nawet u 25-50% pacjentów z jaskrą IOP pozostaje w granicach statystycznej normy (10-21 mmHg) – jest to tzw. jaskra prawidłowego ciśnienia (NTG – normal tension glaucoma)5. Wykazano ponadto, że także u tych chorych obniżenie IOP jest korzystne, dlatego leczenie prowadzi się w podobny sposób jak u pacjentów z nadciśnieniem ocznym (OH – ocular hypertension) i jaskrą wysokociśnieniową. Badanie populacyjne Early Manifest Glaucoma Trial (EMGT)6 udowodniło, że każde obniżenie IOP o 1 mmHg zmniejszało ryzyko progresji jaskry o 10%. Do obniżania IOP wykorzystywane są: farmakoterapia, zabiegi laserowe i szeroki wachlarz zabiegów chirurgicznych. Zazwyczaj leczenie pierwszego rzutu stanowią krople obniżające IOP. Są one główną formą postępowania w stosunku do chorych zarówno z OH, jak i z jaskrą.