Aktualne wytyczne
Wczesny rak piersi – uzupełniające leczenie systemowe
Dr hab. med. Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz, prof. GUMed
W ostatnim dziesięcioleciu w większości krajów odnotowano zauważalny spadek umieralności z powodu raka piersi. Dotyczy to również Polski, gdzie mimo szybkiego wzrostu zachorowań obserwuje się tendencję spadkową.[1] Złożyło się na to wiele czynników, z których za najistotniejsze uważa się zakrojone na szeroką skalę przesiewowe badania oraz wprowadzanie nowych leków, w tym trastuzumabu. Dzięki tym działaniom znacząco wzrosła liczba chorych z rozpoznaniem wczesnego raka piersi, w Polsce na przestrzeni dziesięciu lat liczba ta zwiększyła się z 11 000 do 17 000.[2]
Określenie „wczesny rak piersi” najczęściej odnosi się do I, IIA i B i IIIA stopnia klinicznego zaawansowania, niektórzy zaliczają także do tej grupy raki przedinwazyjne (ductal carcinoma in situ – DCIS i lobular carcinoma in situ – LCIS).
Systemowe leczenie wczesnego raka piersi dotyczy przede wszystkim leczenia uzupełniającego, rzadziej przedoperacyjnego, i obejmuje hormonoterapię, chemioterapię i terapie anty-HER2. Już od kilkudziesięciu lat odbywają się w St. Gallen w Szwajcarii konferencje poświęcone zagadnieniom związanym z diagnozowaniem i leczeniem tej grupy chorych, które kończą się wypracowaniem rekomendacji obowiązujących przez następne dwa lata. Ostatnia taka konferencja odbyła się w marcu 2015 roku, wyjątkowo w Wiedniu.
Leczenie uzupełniające
Wyniki ostatniej metaanalizy EBCTCG (Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group) jednoznacznie wskazują, że zastosowanie uzupełniającej hormonoterapii lub chemioterapii znacząco zmniejsza ryzyko nawrotu i zgonu z powodu raka piersi, niezależnie od wieku chorych.[3] Decyzja o dołączeniu po leczeniu miejscowym systemowego leczenia uzupełniającego wymaga oszacowania ryzyka nawrotu choroby w porównaniu z wyłącznym leczeniem miejscowym z uwzględnieniem spodziewanych korzyści wynikających z tej terapii, objawów niepożądanych związanych z leczeniem oraz chorób współistniejących. Decyzje o kwalifikacji i wyborze leczenia uzupełniającego dokonywane są przede wszystkim w oparciu o cechy związane z guzem oraz stanem pacjentki. Za najistotniejsze cechy guza uznaje się stan receptorów hormonalnych i HER2, stopień proliferacji (Ki67) i zaawansowanie nowotworu, natomiast cechy związane z chorą obejmują stan menopauzalny, wiek, choroby towarzyszące i preferencje chorej. W 2011 roku eksperci konferencji w St. Gallen zaakceptowali zaadaptowanie do celów klinicznych molekularnej klasyfikacji raka piersi umożliwiającej na podstawie dostępnych testów immunohistochemicznych wyróżnienie uwarunkowanych genetycznie czterech podtypów raka piersi, które zostały doprecyzowane dwa lata później (tab. 1).[4,5]