Wprowadzenie

Kiedy mówimy o nowotworze, przede wszystkim myślimy o zmianach złośliwych. Zgodnie z klasyfikacją nowotwory dzielą się jednak na zmiany łagodne i zmiany złośliwe. W poprzednich artykułach starałyśmy się przybliżyć problematykę niektórych nowotworów złośliwych. Tym razem chciałybyśmy pokazać grupę chorób, z którą lekarze stykają się prawie codziennie w swojej praktyce klinicznej – anomalie naczyniowe. Mimo że zazwyczaj zmiany te nie stanowią zagrożenia życia, prawidłowe postępowanie często zapobiega powstaniu powikłań. Dodatkowo chciałybyśmy również zwrócić uwagę na wczesne objawy mogące sugerować rozwój złośliwej choroby nowotworowej na tle zmiany łagodnej, pamiętając, że wczesne rozpoznanie jest jednym z podstawowych czynników warunkujących powodzenie leczenia, wpływającym nie tylko na rokowanie, ale też na jakość życia pacjenta po zakończonej terapii.

Omówienie

Nowotwory łagodne (czyli niezłośliwe albo o tzw. miejscowej złośliwości) utworzone są zazwyczaj z tkanek dojrzałych i wysoko zróżnicowanych, a swoją budową przypominają tkanki prawidłowe. Mogą być umiejscowione wszędzie. Najczęściej rosną powoli, są dobrze odgraniczone, nie naciekają okolicznych tkanek ani narządów, nie dają przerzutów. Mogą powodować zniekształcenia, gdy osiągają olbrzymie rozmiary. Zazwyczaj są całkowicie uleczalne. Ich szkodliwy wpływ na organizm może wynikać z ucisku na narządy ważne życiowo, uszkodzenia naczyń i w rezultacie krwawienia, tworzenia owrzodzeń, wydzielania nadmiernej ilości różnych substancji, np. hormonu, który wpływa na pracę organizmu. Ich umiejscowienie w widocznych partiach ciała może wpływać na postrzeganie chorego dziecka w grupie rówieśniczej i zaburzać jego rozwój psychospołeczny. Choć niezmiernie rzadko, niekiedy może nastąpić transformacja w zmianę złośliwą, która już zazwyczaj zagraża zdrowiu i życiu pacjenta.

Zmiany naczyniopochodne są najpowszechniej występującymi zaburzeniami rozwojowymi w wieku niemowlęcym. Są to miękkotkankowe guzy położone powierzchownie lub pod tkanką podskórną, rzadko w narządach wewnętrznych. Mogą objawiać się jako dyskretne, szybko przemijające defekty kosmetyczne, mogą jednak także (ze względu na rozmiary, lokalizację i/lub przebieg kliniczny) powodować poważne uszkodzenia narządów i zaburzenia ich funkcji, a czasami wręcz być przyczyną bezpośredniego zagrożenia życia. Anomalie naczyniowe dzielą się na dwie duże grupy: guzy naczyniowe (powstające w wyniku nieprawidłowej proliferacji komórek) i malformacje naczyniowe (powstające w wyniku dysmorfogenezy).