Czy czerniak jest uleczalny?

Tak, czerniak jest uleczalny. Wczesne wykrycie daje duże szanse na wyzdrowienie. Rokowanie jest zależne od wielu czynników, m.in. podtypu histologicznego, lokalizacji zmian, głębokości nacieku, stopnia zajęcia warstw skóry, zajęcia węzłów chłonnych, wieku czy płci. Np. w stopniu I, gdzie głębokość nacieku zmiany nie przekracza 1 mm, nie występują przerzuty w węzłach chłonnych oraz przerzuty odległe, przeżycie pięcioletnie (często taki okres bez cech aktywnej choroby uznawany jest za wyleczenie) uzyskuje ponad 90 proc. chorych.

Kto zajmuje się leczeniem czerniaka?

Leczeniem zajmują się chirurdzy onkolodzy, dermatolodzy, radioterapeuci oraz onkolodzy.

Jak leczy się czerniaka?

Postępowaniem z wyboru jest chirurgiczne wycięcie zmiany. Po histopatologicznym potwierdzeniu czerniaka wykonuje się biopsję wartowniczego węzła chłonnego (pierwszego węzła na drodze spływu chłonki z ogniska nowotworowego) wraz z ewentualną limfadenektomią. W zależności od stopnia zaawansowania choroby stosuje się radioterapię, chemioterapię, terapię celowaną oraz immunoterapię.

Jakie są przyczyny powstania czerniaka?

Dokładny mechanizm powstawania czerniaka nie został jeszcze poznany. U podstawy transformacji nowotworowej melanocytów (komórek barwnikowych wytwarzających melaninę) leży oddziaływanie wielu czynników. Można wśród nich wyróżnić trzy grupy, zwiększające ryzyko zachorowania: czynniki genetyczne, np. występowanie czerniaka w rodzinie, mnogie znamiona; czynniki środowiskowe, przede wszystkim ekspozycja na promieniowanie słoneczne i sztuczne ultrafioletowe (łóżka opalające, solaria), ale również ekspozycja na czynniki chemiczne; choroby ułatwiające, m.in. choroby immunosupresyjne (przeszczepy, chłoniaki) czy zmiany stanu hormonalnego.

Jakie są fazy rozwoju czerniaka?

Rozwój czerniaka jest uzależniony od podtypu histologicznego. W początkowej fazie zazwyczaj charakteryzuje się on promienistym i powierzchownym rozprzestrzenianiem w naskórku, a w późniejszym etapie także w skórze właściwej. Następnie powstają guzki łatwo ulegające erozji, owrzodzeniu i krwawieniu. W kolejnych fazach choroby dochodzi do wystąpienia przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych oraz przerzutów odległych.

Kiedy czerniak jest zaawansowany/uogólniony?

Czerniak w fazie uogólnienia definiuje się jako chorobę z obecnością przerzutów odległych. W przypadku rozsianego czerniaka najczęstszą lokalizacją pierwszych przerzutów są pozaregionalne węzły chłonne, skóra i tkanka podskórna, płuca, mózg, kości, wątroba oraz przewód pokarmowy. Leczenie polega na stosowaniu klasycznej chemioterapii cytotoksycznej, immunoterapii oraz leczeniu ukierunkowanym molekularnie. Czas przeżycia wynosi od kilku do kilkunastu miesięcy. Szansą dla wielu chorych są nowe leki eksperymentalne, które mogą poprawić jakość życia i je wydłużyć.

Jak szybko czerniak daje przerzuty?

Nie można jednoznacznie przewidzieć czasu pojawienia się przerzutów. Rozwijają się one wraz z postępem choroby – mogą być obecne już w chwili postawienia diagnozy.

Najczęstszym pierwszym miejscem stwierdzenia przerzutów czerniaka są regionalne węzły chłonne (najbliższa grupa węzłów chłonnych dla danej okolicy wystąpienia nowotworu, do których spływa chłonka). Przerzuty te stwierdza się u 15-30 proc. przypadków. Przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych poprzedzają rozsiew ogólnoustrojowy u większości chorych (u około 70 proc. pacjentów).

Dlaczego czerniak jest niebezpieczny?

Czerniak jest bardzo poważną chorobą. Dlatego ważne, aby wcześnie go zdiagnozować. W IV stopniu zaawansowania czerniak jest nieuleczalny. Leczenie ma na celu wydłużenie okresu przeżycia.