Pacjent po nieskutecznym leczeniu onkologicznym

Wyłonienie stomii – wybrane problemy

dr n. med. Katarzyna Cierzniakowska

Katedra Pielęgniarstwa Zabiegowego, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Leczenia Ran Przewlekłych, Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Adres do korespondencji: Dr n. med. Katarzyna Cierzniakowska, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Leczenia Ran Przewlekłych, Collegium Medicum w Bydgoszczy, ul. Łukasiewicza 1, 85-821 Bydgoszcz

  • Omówienie powikłań chirurgicznych, dermatologicznych, ogólnoustrojowych i seksualnych u pacjentów z wyłonioną stomią. Ich znajomość jest ważna w praktyce lekarza rodzinnego
  • Przedstawienie wybranych problemów fizjologicznych i psychospołecznych, które napotykają chorzy po zabiegu wyłonienia stomii, oraz ich potrzeb zdrowotnych

Chory po operacji wyłonienia stomii, niezależnie od jej typu i czasu, na jaki została wytworzona, znajduje się w zupełnie nowej sytuacji. Proces adaptacji do życia ze stomią jest indywidualnie zmienny i uzależniony od wielu czynników. Dlatego trafne rozpoznanie aktualnych i potencjalnych problemów oraz potrzeb zdrowotnych chorego pozwala zaplanować i wdrożyć adekwatne postępowanie ukierunkowane na uzyskanie akceptowalnego poziomu jakości życia.

Celem pracy jest przedstawienie wybranych problemów, na jakie napotykają chorzy po zabiegu wyłonienia stomii.

Rodzaje stomii

Skutkiem leczenia operacyjnego chorób i urazów przewodu pokarmowego lub dróg moczowych w wielu przypadkach jest wyłonienie stomii. W zależności od miejsca chirurgicznego połączenia światła narządu z powłokami skóry wyróżnia się:

• gastrostomię (połączenie z żołądkiem)

• jejunostomię (połączenie z jelitem czczym)

• ileostomię (połączenie z jelitem krętym)

• kolostomię (połączenie z jelitem grubym)

• urostomię (połączenie z układem moczowym poprzez wstawkę jelitową lub bezpośrednio ze skórą).


Gastrostomia i jejunostomia różnią się od pozostałych stomii sposobem wykonania oraz właściwościami. Stanowią one dostęp do przewodu pokarmowego w celu karmienia chorych (przetoki odżywcze). W związku z powyższym omówienie szczegółowych problemów z nimi związanych zostanie w tej pracy pominięte.

Pod względem kryterium czasu stomie są wyłaniane jako przetoki trwałe lub na czas określony z możliwością ich likwidacji podczas kolejnego zabiegu operacyjnego. Według podziału stomii, wynikającego z zastosowanej techniki chirurgicznej, wyodrębnia się stomie końcowe (stała urostomia, kolostomia, znacznie rzadziej ileostomia) oraz stomie pętlowe (ileostomia i kolostomia).

Niezależnie od wymienionych powyżej kwestii, wszystkie rodzaje stomii (ileostomia, kolostomia i urostomia) z uwagi na stały wypływ treści wymagają specjalnego zaopatrzenia w wymienne zbiorniki ułatwiające jej gromadzenie1-3.

Dokonana, wcale nierzadko, nagła zmiana sposobu wydalania dla wielu chorych staje się trudną sytuacją życiową. Rodzi wiele obaw o możliwość wykonywania codziennych czynności, powrotu do pracy oraz realne zmiany w stylu i jakości życia.

Do góry