Pacjent po nieskutecznym leczeniu onkologicznym
Wyłonienie stomii – wybrane problemy
dr n. med. Katarzyna Cierzniakowska
- Omówienie powikłań chirurgicznych, dermatologicznych, ogólnoustrojowych i seksualnych u pacjentów z wyłonioną stomią. Ich znajomość jest ważna w praktyce lekarza rodzinnego
- Przedstawienie wybranych problemów fizjologicznych i psychospołecznych, które napotykają chorzy po zabiegu wyłonienia stomii, oraz ich potrzeb zdrowotnych
Chory po operacji wyłonienia stomii, niezależnie od jej typu i czasu, na jaki została wytworzona, znajduje się w zupełnie nowej sytuacji. Proces adaptacji do życia ze stomią jest indywidualnie zmienny i uzależniony od wielu czynników. Dlatego trafne rozpoznanie aktualnych i potencjalnych problemów oraz potrzeb zdrowotnych chorego pozwala zaplanować i wdrożyć adekwatne postępowanie ukierunkowane na uzyskanie akceptowalnego poziomu jakości życia.
Celem pracy jest przedstawienie wybranych problemów, na jakie napotykają chorzy po zabiegu wyłonienia stomii.
Rodzaje stomii
Skutkiem leczenia operacyjnego chorób i urazów przewodu pokarmowego lub dróg moczowych w wielu przypadkach jest wyłonienie stomii. W zależności od miejsca chirurgicznego połączenia światła narządu z powłokami skóry wyróżnia się:
• gastrostomię (połączenie z żołądkiem)
• jejunostomię (połączenie z jelitem czczym)
• ileostomię (połączenie z jelitem krętym)
• kolostomię (połączenie z jelitem grubym)
• urostomię (połączenie z układem moczowym poprzez wstawkę jelitową lub bezpośrednio ze skórą).
Gastrostomia i jejunostomia różnią się od pozostałych stomii sposobem wykonania oraz właściwościami. Stanowią one dostęp do przewodu pokarmowego w celu karmienia chorych (przetoki odżywcze). W związku z powyższym omówienie szczegółowych problemów z nimi związanych zostanie w tej pracy pominięte.
Pod względem kryterium czasu stomie są wyłaniane jako przetoki trwałe lub na czas określony z możliwością ich likwidacji podczas kolejnego zabiegu operacyjnego. Według podziału stomii, wynikającego z zastosowanej techniki chirurgicznej, wyodrębnia się stomie końcowe (stała urostomia, kolostomia, znacznie rzadziej ileostomia) oraz stomie pętlowe (ileostomia i kolostomia).
Niezależnie od wymienionych powyżej kwestii, wszystkie rodzaje stomii (ileostomia, kolostomia i urostomia) z uwagi na stały wypływ treści wymagają specjalnego zaopatrzenia w wymienne zbiorniki ułatwiające jej gromadzenie1-3.
Dokonana, wcale nierzadko, nagła zmiana sposobu wydalania dla wielu chorych staje się trudną sytuacją życiową. Rodzi wiele obaw o możliwość wykonywania codziennych czynności, powrotu do pracy oraz realne zmiany w stylu i jakości życia.
