Wczesna diagnoza
Co można wyczytać z USG jamy brzusznej pod kątem onkologicznym? Trzustka, nerki, nadnercza, pęcherz moczowy, śledziona
dr n. med. Agnieszka Rogowska
- Charakterystyka ultrasonograficzna zmian w trzustce, nerkach, nadnerczach, pęcherzu moczowym i śledzionie
- Przypadki, kiedy należy zastosować badania ultrasonograficzne, a kiedy wykorzystuje się inne techniki obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, endosonografia)
Badanie ultrasonograficzne (USG) może ujawnić w trzustce, nerkach, nadnerczach, pęcherzu moczowym, śledzionie i przestrzeni zaotrzewnowej nieprawidłowości wymagające dalszej diagnostyki. W przypadku niektórych z nich po ustaleniu wstępnego rozpoznania konieczny jest nadzór m.in. w kolejnej ocenie ultrasonograficznej. Szczegółowy schemat postępowania jest zależny od badanego narządu, obrazu ultrasonograficznego oraz objawów klinicznych.
Trzustka
Trzustka, która jest dość małym narządem, o niewielkiej „grubości”, położonym głęboko w przestrzeni zaotrzewnowej i często przesłoniętym przez nakładające się na nią pętle jelitowe oraz żołądek, jest trudna do oceny w ultrasonografii. Badanie ultrasonograficzne trzustki ma znacznie ograniczoną czułość w wykrywaniu zmian i niską swoistość. Z tego powodu jest jedynie badaniem pomocniczym, a zauważone w nim nieprawidłowości wymagają potwierdzenia i dalszej diagnostyki z wykorzystaniem innych badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (RM) oraz endosonografia (EUS – endoscopic ultrasound).
Należy również podkreślić, że prawidłowy obraz trzustki w badaniu USG nie wyklucza obecności zmian patologicznych, zwłaszcza zlokalizowanych w ogonie trzustki lub małych o średnicy <2 cm, dlatego istotne podejrzenia kliniczne należy zweryfikować badaniami bardziej swoistymi niż USG. Z drugiej strony ultrasonografia stanowi pierwszy etap diagnostyki wielu objawów, w tym żółtaczki, i pozwala np. na zróżnicowanie pomiędzy żółtaczką miąższową a zaporową wywołaną guzem głowy trzustki.
Zmiany ogniskowe w trzustce, lite i torbielowate (tab. 1), uwidocznione w badaniu USG wymagają dalszej diagnostyki. Dla guzów litych, zwłaszcza budzących podejrzenie nowotworu, kolejnym badaniem jest zwykle tomografia komputerowa z kontrastem, zaś zmiany torbielowate częściej wymagają oceny w rezonansie magnetycznym lub endosonografii. Dodatkowo endosonografia daje możliwość bezpiecznego nakłucia bez ryzyka rozsiewu komórek nowotworowych do otrzewnej.
Gruczolakorak przewodowy
Gruczolakorak przewodowy, najczęstszy guz nowotworowy trzustki, ultrasonograficznie objawia się jako hipoechogeniczna zmiana ogniskowa w trzustce. Często obserwuje się dystalnie od niego położony równomiernie poszerzony przewód Wirsunga, zaś guz u...
