W ostatniej dekadzie dzięki postępowi leczenia onkologicznego istotnie wydłużyło się przeżycie pacjentów onkologicznych. Niestety agresywne metody terapii, dzięki którym osiągnięto te rezultaty, mogą też wpływać niekorzystnie na funkcję innych narządów. Jednym z poważniejszych potencjalnych działań niepożądanych leczenia onkologicznego jest kardiotoksyczność. W konsekwencji ryzyko schorzeń układu krążenia i zgonu w populacji chorych na raka jest większe niż w populacji ogólnej. Należy podkreślić, że obecnie ryzyko zgonu sercowego jest większe niż ryzyko nawrotu nowotworu¹. Uważa się, że chemioterapia jest tak istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia schorzeń układu krążenia, że pacjenci onkologiczni wymagają takiego nadzoru kardiologicznego jak osoby obciążone klasycznymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych².

Jednym z najczęstszych problemów dotyczących układu krążenia, z którymi spotyka się onkolog w trakcie terapii, jest nadciśnienie tętnicze³, schorzenie to dotyczy bowiem 29% całej populacji i aż 37% chorych onkologicznych^3-5. Rozpoznanie nadciśnienia tętniczego i postępowanie terapeutyczne zostały określone w wytycznych European Society of Cardiology (ESC) (tab. 1-3)⁶.

Należy podkreślić, że nadciśnienie tętnicze może występować już przed zachorowaniem na nowotwór, w przebiegu procesu nowotworowego (objaw choroby), podczas terapii onkologicznej jako jej działanie niepożądane, a także u ozdrowieńców – pacjentów, którzy są w okresie całkowitej remisji. Ponadto może być objawem pozytywnej odpowiedzi na prowadzone leczenie (zwłaszcza sunitynibem)^7,8. Współistniejące nadciśnienie tętnicze dodatkowo zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych (niewydolność serca, nerek, udar mózgu) wynikających z kardiotoksyczności leków onkologicznych. W zależności od grupy leków przeciwnowotworowych ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego wynosi aż do 80%⁴. Mimo że jednoznacznie nie wykazano czynników predysponujących do rozwoju nadciśnienia tętniczego podczas leczenia onkologicznego, to u pacjentów >65 roku życia, u których stosuje się więcej niż jeden lek onkologiczny, stwierdza się nikotynizm, dyslipidemię, BMI >25 kg/m², obserwuje się większe prawdopodobieństwo wystąpienia tego powikłania lub pogorszenia dotychczasowej kontroli ciśnienia⁴.