Onkogeriatria
Leczenie miejscowo zaawansowanego i zaawansowanego NDRP u seniorów – praktyczne wskazówki
lek. Karolina Nalewaj
prof. dr hab. n. med. Paweł Krawczyk
- Dobór terapii stosowanych w raku płuca uzależniony jest od stanu ogólnego pacjenta, stadium zaawansowania choroby nowotworowej, a także od obecności chorób współistniejących. Aktualne zalecenia wskazują, że leczenie osób starszych powinno być takie samo jak chorych poniżej 65 r.ż.
- W artykule zostały przedstawione najnowsze możliwości terapeutyczne u starszych chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca
Rak płuca jest obecnie najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym zarówno w Polsce, jak i na świecie. Ma najwyższy wskaźnik śmiertelności spośród wszystkich nowotworów w większości krajów rozwiniętych, doprowadzając rocznie niemal 2 mln osób do śmierci. Niedrobnokomórkowy rak płuca (NDRP) obejmuje 80-85% przypadków raka płuca. Blisko 40% chorych na NDRP w momencie postawienia diagnozy ma zaawansowaną chorobę i otrzymuje leczenie systemowe. Liczba starszych chorych na raka płuca wzrasta, odzwierciedlając globalny wzrost starzenia się populacji. Około 50% chorych na NDRP ma w chwili rozpoznania ponad 70 lat. Pomimo tego liczba seniorów – a więc osób, które ukończyły 65 r.ż. – biorąca udział w randomizowanych badaniach klinicznych wciąż jest zbyt niska1.
Na koniec 2020 r. liczba ludności Polski wyniosła 38,3 mln, w tym ponad 7,1 mln stanowiły osoby w wieku 65 lat i więcej (ok. 20%). Wraz z wiekiem zwiększa się współczynnik feminizacji. Przewaga liczebna kobiet wzrasta wraz z przechodzeniem do kolejnych grup wiekowych2. W 2020 r. mężczyźni żyli średnio 72,6 roku, a kobiety 80,7 roku. W porównaniu z 2019 r. trwanie życia skróciło się o 1,5 roku w przypadku mężczyzn oraz 1,1 roku w przypadku kobiet, na co największy wpływ miała pandemia COVID-193. Wiadomo jest, że ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową rośnie wraz z wiekiem. W najbliższym czasie zachorowania na nowotwory będą dotyczyły w blisko 70% seniorów4.
W porównaniu z młodymi chorymi na raka płuca w leczeniu osób starszych należy wziąć pod uwagę kilka cech, takich jak zmniejszona zdolność do wykonywania codziennych czynności, obecność chorób współistniejących, których objawy mogą maskować te dawane przez rozwijający się nowotwór, pogorszenie funkcji poznawczych, problemy z komunikacją, co w znacznym stopniu utrudnia sygnalizowanie dolegliwości, a także zmniejszona mobilność, co może opóźniać diagnostykę. U tych chorych występuje większe ryzyko toksyczności terapii systemowych w związku z obniżeniem sprawności funkcjonowania nerek i wątroby.
Te specyficzne cechy muszą być brane pod uwagę podczas kwalifikacji seniorów do terapii systemowych. W szczególności chorzy w podeszłym wieku wymagają wzmożonego leczenia objawowego oraz starannego monitorowania w jego trakcie. Przewlekła obturacy...