Pacjent w trakcie leczenia onkologicznego

Znaczenie biomarkerów w monitorowaniu powikłań sercowo-naczyniowych leczenia onkologicznego

lek. Agata Ogłoza

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku

Adres do korespondencji:

lek. Agata Ogłoza

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne

ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk

e-mail: ogloza.agata@gmail.com

  • Terapia onkologiczna może nieść ze sobą wiele działań niepożądanych, a nawet stać się przyczyną zgonu. Do najbardziej istotnych należą powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego. I tej właśnie problematyce – z położeniem nacisku na rolę biomarkerów w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego – został poświęcony niniejszy artykuł

Choroby nowotworowe są drugą pod względem częstości przyczyną zgonów nie tylko w Polsce, lecz także na świecie. Z tego też względu odpowiednie leczenie onkologiczne jest bardzo ważnym elementem postępowania klinicznego, mającym na celu wydłużenie przeżycia u pacjentów i podniesienie komfortu ich życia. Niemniej terapia onkologiczna może nieść ze sobą wiele działań niepożądanych, a nawet stać się przyczyną zgonu. Do najbardziej istotnych należą powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego, takie jak zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, uszkodzenie kardiomiocytów i wtórnie rozwój niewydolności serca (HF – heart failure) czy upośledzenie jego kurczliwości oraz powikłania zakrzepowo-zatorowe. Potrzeba przeciwdziałania tym procesom oraz konieczność właściwej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego związanego z leczeniem stały się fundamentem do rozwoju nowej dyscypliny – kardioonkologii. Najważniejszymi celami klinicystów zajmujących się chorobami wpisanymi w tę niszę medyczną są obserwacja i właściwa opieka nad leczonymi onkologicznie, by przy maksymalizacji korzyści wynikających z terapii choroby zasadniczej zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań wpływających negatywnie na układ sercowo-naczyniowy. Wieloletnie obserwacje, liczne badania kliniczne przyczyniły się do udoskonalenia stratyfikacji zagrożeń wystąpienia działań niepożądanych leczenia, a nawet wyodrębnienia czynników, które odgrywają znaczącą rolę w monitorowaniu stanu chorego.

Biomarkery sercowe – rola w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego

W praktyce klinicznej dobrze wiadomo, że mimo korzyści płynących z zastosowania chemioterapii (CTH – chemotherapy) w leczeniu onkologicznym i potencjalnym wyleczeniu, może ona powodować katastrofalne uszkodzenie zdrowych tkanek, skutkując licznymi...

Biomarkery sercowe mogą być stosowane na różnych etapach leczenia onkologicznego – zarówno do obliczania ryzyka wyjściowego przed rozpoczęciem terapii nowotworowej (w celu ukierunkowania pierwotnego leczenia zapobiegawczego), jak i w trakcie terap...

Powikłania chemioterapii

Chemioterapia antracyklinowa jest cytotoksyczną formą CTH. Jej mechanizm działania polega na wiązaniu się antracyklin z topoizomerazą typu 2, co generuje reaktywne formy tlenu i w efekcie prowadzi do śmierci komórki, stając się przyczyną kardiotok...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Biomarkery sercowe – rola w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego

W praktyce klinicznej dobrze wiadomo, że mimo korzyści płynących z zastosowania chemioterapii (CTH – chemotherapy) w leczeniu onkologicznym i potencjalnym wyleczeniu, może [...]

Troponiny sercowe

Troponiny T (cTnT) oraz I (cTnI) należą do swoistych i czułych markerów uszkodzenia mięśnia sercowego. Są jednocześnie najlepiej przebadanym markerem kardiotoksyczności [...]

Białko C-reaktywne, markery zapalne i stres oksydacyjny

Parametry zapalne czy wskaźniki stresu oksydacyjnego są markerami bardzo czułymi, ale niestety nie do końca swoistymi w ocenie kardiotoksyczności. Podwyższone stężenie [...]

Peptydy natriuretyczne

Peptydy natriuretyczne (BNP oraz proBNP) wydzielane są przez kardiomiocyty komór serca w odpowiedzi na przeciążenie objętościowe lub ciśnieniowe (rozciągnięcie ścian serca). [...]

Nowe biomarkery kardioonkologiczne użyte w trakcie badań

Mieloperoksydaza produkowana i wydzielana przez leukocyty ma działanie aterogenne oraz prooksydacyjne na tkankę sercową, co prowadzi do jej korelacji ze zwiększonym [...]

Podsumowanie

Ostatnie lata przyniosły nam niesamowicie szybki i precyzyjny rozwój kardioonkologii, a tym samym ukazało się wiele wytycznych mających na celu polepszenie [...]

Do góry