Pacjent w trakcie leczenia onkologicznego
Znaczenie biomarkerów w monitorowaniu powikłań sercowo-naczyniowych leczenia onkologicznego
lek. Agata Ogłoza
- Terapia onkologiczna może nieść ze sobą wiele działań niepożądanych, a nawet stać się przyczyną zgonu. Do najbardziej istotnych należą powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego. I tej właśnie problematyce – z położeniem nacisku na rolę biomarkerów w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego – został poświęcony niniejszy artykuł
Choroby nowotworowe są drugą pod względem częstości przyczyną zgonów nie tylko w Polsce, lecz także na świecie. Z tego też względu odpowiednie leczenie onkologiczne jest bardzo ważnym elementem postępowania klinicznego, mającym na celu wydłużenie przeżycia u pacjentów i podniesienie komfortu ich życia. Niemniej terapia onkologiczna może nieść ze sobą wiele działań niepożądanych, a nawet stać się przyczyną zgonu. Do najbardziej istotnych należą powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego, takie jak zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, uszkodzenie kardiomiocytów i wtórnie rozwój niewydolności serca (HF – heart failure) czy upośledzenie jego kurczliwości oraz powikłania zakrzepowo-zatorowe. Potrzeba przeciwdziałania tym procesom oraz konieczność właściwej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego związanego z leczeniem stały się fundamentem do rozwoju nowej dyscypliny – kardioonkologii. Najważniejszymi celami klinicystów zajmujących się chorobami wpisanymi w tę niszę medyczną są obserwacja i właściwa opieka nad leczonymi onkologicznie, by przy maksymalizacji korzyści wynikających z terapii choroby zasadniczej zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań wpływających negatywnie na układ sercowo-naczyniowy. Wieloletnie obserwacje, liczne badania kliniczne przyczyniły się do udoskonalenia stratyfikacji zagrożeń wystąpienia działań niepożądanych leczenia, a nawet wyodrębnienia czynników, które odgrywają znaczącą rolę w monitorowaniu stanu chorego.
Biomarkery sercowe – rola w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego
W praktyce klinicznej dobrze wiadomo, że mimo korzyści płynących z zastosowania chemioterapii (CTH – chemotherapy) w leczeniu onkologicznym i potencjalnym wyleczeniu, może ona powodować katastrofalne uszkodzenie zdrowych tkanek, skutkując licznymi...
Biomarkery sercowe mogą być stosowane na różnych etapach leczenia onkologicznego – zarówno do obliczania ryzyka wyjściowego przed rozpoczęciem terapii nowotworowej (w celu ukierunkowania pierwotnego leczenia zapobiegawczego), jak i w trakcie terap...
Powikłania chemioterapii
Chemioterapia antracyklinowa jest cytotoksyczną formą CTH. Jej mechanizm działania polega na wiązaniu się antracyklin z topoizomerazą typu 2, co generuje reaktywne formy tlenu i w efekcie prowadzi do śmierci komórki, stając się przyczyną kardiotok...