Pacjent po nieudanym leczeniu onkologicznym

Diagnostyka i postępowanie w krwotoku z przewodu pokarmowego w chorobach onkologicznych w stadium terminalnym

lek. Jakub Krzyżkowiak1
dr n. med. Nastazja Dagny Pilonis1,2

1Klinika Gastroenterologii Onkologicznej, Narodowy Instytut Onkologii – Państwowy Instytut Badawczy im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

2Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Onkologii Klinicznej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

Adres do korespondencji:

lek. Jakub Krzyżkowiak

Klinika Gastroenterologii Onkologicznej, Narodowy Instytut Onkologii – PIB im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

ul. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

e-mail: jakub.krzyzkowiak@coi.pl

  •  W niniejszym opracowaniu zostały omówione dostępne dane oraz aktualne zalecenia dotyczące postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w przypadku krwawienia z przewodu pokarmowego w chorobach onkologicznych w stadium paliatywnym i terminalnym

Krwawienie z przewodu pokarmowego u pacjentów z nowotworem złośliwym jest często spotykanym stanem chorobowym stanowiącym istotną przyczynę ich śmiertelności1. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne u chorych w stadium terminalnym jest dużym wyzwaniem w praktyce lekarskiej. Dostępność dowodów naukowych dotyczących paliatywnego leczenia krwawień w kontekście zaawansowanego raka jest istotnie ograniczona. Złożona populacja pacjentów, różnorodność metod leczenia obejmujących wiele specjalności medycznych oraz brak spójnych definicji dotyczących celu leczenia w tej grupie znacznie utrudniają wypracowanie jednolitych standardów postępowania.

Epidemiologia i przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego u chorych onkologicznych

Krwawienie z przewodu pokarmowego występuje u ok. 10% pacjentów z zaawansowanym rakiem1. Z uwagi na obecność samego nowotworu oraz możliwe działania niepożądane leczenia onkologicznego w diagnostyce krwawienia w tej grupie chorych należy wziąć pod uwagę inne przyczyny niż rozpoznawane w populacji ogólnej. Badania dotyczące etiologii krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOPP) u pacjentów onkologicznych wskazują na guz jako jego najczęstsze źródło (23,8%). W dalszej kolejności jako potencjalną przyczynę należy rozważać: żylaki przełyku (19,7%), chorobę wrzodową żołądka (16,3%), nadżerkowe zapalenie żołądka i dwunastnicy (10,9%), angiektazje (7,9%), zmiany przerzutowe (4,1%) i uszkodzenie błony śluzowej przełyku (4,1%). Zarówno gastropatia wrotna, jak i zespół Mallory’ego-Weissa odpowiadają za krwawienie z GOPP u blisko 2% chorych na nowotwory2-4. Powyższe wyniki znacząco różnią się od danych dotyczących populacji ogólnej, w której wrzody i nadżerkowe zapalenie żołądka oraz dwunastnicy czy zapalenie i żylaki przełyku stanowią najczęstsze przyczyny krwawienia5. Pomimo statystycznie rzadszego występowania krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (DOPP) rak jelita grubego jest odpowiedzialny za ok. 26% przypadków tego stanu u pacjentów z nowotworami. Wśród pozostałych istotnych przyczyn należy wymienić chorobę uchyłkową jelita grubego, niedokrwienne zapalenie jelit, angiodysplazje, chorobę hemoroidalną i przetoki okołoodbytowe6.

Przedstawione statystyki mogą być niezwykle pomocne w diagnostyce krwawienia z przewodu pokarmowego i wskazać odpowiedni kierunek działania w grupie chorych na nowotwory. Dysponując dodatkowymi informacjami na temat choroby, jej lokalizacji, przeb...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia i przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego u chorych onkologicznych

Krwawienie z przewodu pokarmowego występuje u ok. 10% pacjentów z zaawansowanym rakiem1. Z uwagi na obecność samego nowotworu oraz możliwe działania [...]

Diagnostyka

Krwawienie z przewodu pokarmowego może mieć charakter ostry lub przewlekły. Klinicznie krwawienie ostre z GOPP manifestuje się krwistymi lub fusowatymi wymiotami, [...]

Postępowanie terapeutyczne

Leczenie zachowawcze jest postępowaniem wstępnym w krwawieniu z przewodu pokarmowego w populacji ogólnej. U pacjentów onkologicznych w stadium paliatywnym i terminalnym [...]

Zagadnienia etyczne w terapii chorych w stadium terminalnym

Stadium terminalne choroby to kilka ostatnich tygodni życia nieuchronnie prowadzących do śmierci. Głównym celem opieki nad pacjentem w tym okresie jest [...]

Podsumowanie

W diagnostyce i postępowaniu terapeutycznym w krwawieniu z przewodu pokarmowego u pacjentów objętych opieką paliatywną i w stanie terminalnym należy pamiętać, [...]
Do góry