Profilaktyka
Zwiększanie motywacji w procesie zaprzestawania palenia papierosów
prof. dr hab. n. med. Donata Kurpas
- Zerwanie z nałogiem palenia tytoniu to stopniowy proces nauki nowych zachowań. Niniejszy artykuł przekonuje, że skuteczne wsparcie ze strony pracowników ochrony zdrowia jest kluczowe w motywowaniu pacjenta do tej decyzji i w osiągnięciu sukcesu, którym jest skuteczne rzucenie palenia
Palenie tytoniu jest obecnie uznawane za jedno z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w Europie. W Polsce regularnie pali 10 mln osób, z czego 5 mln robi to już ponad 20 lat. Nałóg ten jest kompleksowym procesem, który ma podłoże biologiczne, psychospołeczne i kliniczne. Jest wynikiem uzależnienia od nikotyny pod względem farmakologicznym i behawioralnym. Edukacja zdrowotna uważana jest za kluczowe narzędzie przeciwdziałania chorobom związanym z paleniem tytoniu, a motywacja – podstawą skutecznych działań edukacyjnych. Indywidualizacja procesu edukacji i uwzględnienie potrzeb pacjentów mogą zwiększyć skuteczność terapii1,2.
Zaprzestanie palenia tytoniu nie jest jednorazowym aktem, ale stopniowym procesem nauki nowych zachowań. Skuteczne wsparcie ze strony pracowników ochrony zdrowia jest kluczowe w motywowaniu pacjenta do tej decyzji i w osiągnięciu sukcesu, którym jest skuteczne rzucenie palenia. Leczenie uzależnienia od tytoniu powinno być kompleksowe i uwzględniać elementy psychoterapii, nauki nowych zachowań oraz w niektórych przypadkach – farmakoterapii. Odpowiednia motywacja jest najważniejszym czynnikiem determinującym sukces osób, które decydują się rzucić palenie. Ci bez silnej motywacji i postanowienia rzucenia palenia często powracają do nałogu, podczas gdy osoby z silną motywacją są w stanie porzucić nałóg i utrzymać abstynencję3.