Czerniaki to złośliwe nowotwory wywodzące się z neuroektodermalnych komórek melanocytarnych. Szacuje się, że częstość występowania czerniaka w Polsce jest relatywnie rzadka i wynosi ok. 6/100 000/rok. Warto jednak podkreślić, że czerniaki to grupa nowotworów, w których współczynniki zachorowalności wzrosły niemal 3-krotnie u obu płci i we wszystkich grupach wiekowych w ciągu ostatnich trzech dekad. Mediana wieku zachorowania jest podobna u obu płci i wynosi ok. 50 lat życia. Standaryzowane współczynniki umieralności wahają się od 1,4 do 2,1/100 000/rok; wyższe wartości obserwuje się u mężczyzn, co przekłada się na ok. 700 zgonów w ciągu roku dla każdej z płci. Pomimo zwiększającej się zapadalności, która obecnie wynosi ok. 4200 nowych przypadków rocznie w Polsce, w ciągu kilku ostatnich lat wzrosła przeżywalność względna w tej grupie pacjentów − o ponad 20%. Poprawa wyników leczenia wiąże się z postępem w diagnostyce, umożliwiającej rozpoznawanie tych nowotworów we wczesnych etapach, oraz ze zwiększeniem dostępności do niezwykle skutecznych terapii systemowych stosowanych w praktyce klinicznej zarówno u pacjentów z chorobą zaawansowaną, jak i w leczeniu okołooperacyjnym^1,2.

Leczenie okołooperacyjne chorych na czerniaka

Postępowaniem z wyboru u pacjentów chorych na czerniaki jest leczenie chirurgiczne. Obecnie leczenie systemowe uzupełniające po doszczętnej resekcji zmian w grupie pacjentów o wysokim ryzyku nawrotu choroby jest standardem postępowania. W praktyce klinicznej w ramach programu lekowego stosuje się zarówno immunoterapię skierowaną przeciwko receptorowi programowanej śmierci 1 (anty-PD-1 − niwolumab lub pembrolizumab), jak i leczenie ukierunkowane molekularnie inhibitorami BRAF i MEK (dabrafenib z trametynibem – przy obecności mutacji BRAF)¹. Szczególną grupę pacjentów stanowią chorzy na czerniaki w stopniu zaawansowania IIB i IIC, w której również powinno zostać zastosowane leczenie uzupełniające³.

Na podstawie ostatnich doniesień z toczących się badań klinicznych można stwierdzić, że coraz większą rolę zaczyna odgrywać postępowanie przedoperacyjne w leczeniu chorych na zaawansowane lokoregionalnie czerniaki skóry. Najnowsze wyniki badań sug...