1. Badanie w kierunku Helicobacter pylori w kropli krwi jest obarczone tak dużym błędem, że środowisko gastrologiczne całkowicie odcięło się od tego tzw. szybkiego testu i nie jest on zalecany jako sposób diagnostyczny w poszukiwaniu zakażenia. Czy warto stosować ten test w gabinecie jako „wskazówkę”? W jakim celu wykonuje się szybki test przeciwciał przeciwko Helicobacter pylori z krwi, czy jego wynik upoważnia nas do wdrożenia leczenia, skoro potwierdzenie zapalenia błony śluzowej żołądka/dwunastnicy uzyskuje się za pomocą endoskopii?

Testy obecne na naszym rynku badające obecność przeciwciał przeciwko Helicobacter pylori we krwi wykazują zarówno dość wysoką swoistość, jak i czułość – ponad 90%. W praktyce lekarza rodzinnego u dorosłych do 45 roku życia dopuszcza się włączenie leczenia eradykującego zakażenie u chorych z objawami dyspepsji i dodatnim testem. W praktyce pediatrycznej według ESPGHAN i NASPGHAN testy serologiczne z krwi wykrywające przeciwciała nie mogą służyć do rozpoznawania i kontroli zakażenia, a wykrywanie antygenów H. pylori w kale może być przydatne jedynie do oceny wyników eradykacji. Nadal złotym standardem w diagnostyce u dzieci jest test ureazowy wraz z badaniem histopatologicznym lub hodowlą, uzyskiwane metodą endoskopową. Tak więc badanie przeciwciał we krwi u dzieci z bólami brzucha należy traktować jedynie jako wstępne, niejako przesiewowe, przed dalszą diagnostyką.

2. Jak interpretować „słabo dodatnie” wyniki szybkich testów CRP, STREP?

Szybkie testy wykorzystują przeciwciała monoklonalne znakowane barwnym znacznikiem, które łączą się z poszukiwanym w badanym materiale antygenem. Taki kompleks jest wychwytywany przez przeciwciała monoklonalne unieruchomione w części wynikowej testu, co daje barwną reakcję. Testy charakteryzują się wysoką swoistością. Dlatego też dodatni, ale słabo wybarwiony test należy ocenić jako dodatni, świadczący o mniejszej zawartości poszukiwanego antygenu w badanej próbce materiału.

3. Czy można u niemowlaka wykonać test RS, robiąc wymaz z gardła? Czy miarodajny jest tylko wymaz z nosa? Czy szczepienie przeciw RS ma wpływ na wynik testu?

Materiałami do badania, zgodnie z zaleceniami producenta, są wymaz z jamy nosowo-gardłowej, nosa, aspirat lub popłuczyny z nosogardła lub nosa, choć jak wynika z mojego doświadczenia, najłatwiej uzyskać u małego dziecka wymaz z nosa. Szczepionki przeciw zakażeniu wirusem RS, o ile mi wiadomo, jeszcze nie ma. Zastosowanie natomiast paliwizumabu – przeciwciał monoklonalnych przeciw wirusowi RS – ma działanie neutralizujące wirusa i zapobiega jego replikacji w drogach oddechowych, nie dochodzi do rozwoju zakażenia, dlatego wynik testu jest ujemny.