Wprowadzenie

 W warunkach prawidłowych pobudzenie powstające w węźle zatokowo-przedsionkowym, zwanym zatokowym jest przewodzone do komór przez układ bodźcoprzewodzący, którego schemat przedstawia rycina 1. Pobudzenie z węzła zatokowego położonego w prawym przedsionku w okolicy żyły głównej górnej jest przewodzone do lewego przedsionka przez pęczek Bachmanna. Impuls z węzła zatokowego jest kolejno przekazywany do komór przez drogi międzywęzłowe w przedsionku prawym, łącze przedsionkowo-komorowe, pęczek Hisa i jego odnogi. Do prawej komory pobudzenie jest przewodzone przez prawą odnogę pęczka Hisa, a do lewej komory przez wiązkę przednią i tylną lewej odnogi pęczka Hisa. Na samym końcu układu bodźcoprzewodzącego znajdują się włókna Purkinjego, które przekazują impulsy do komórek mięśnia roboczego.

Zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego (p-k), zwane również blokami przedsionkowo-komorowymi (BPK) rozpoznaje się wówczas, gdy powstały w węźle zatokowo-przedsionkowym (lub rzadziej w innym miejscu przedsionka) impuls dociera do komory z opóźnieniem lub jego szerzenie się jest przerwane. BPK I° wynika z wydłużenia czasu przewodzenia między węzłem zatokowym i łączem przedsionkowo-komorowym. Łącze przedsionkowo-komorowe składa się z końcowych odcinków traktów międzywęzłowych, węzła przedsionkowo-komorowego i początkowego odcinka pęczka Hisa. BPK II° wynika albo ze stopniowo narastającego wydłużenia czasu przewodzenia impulsów z przedsionka do komór, albo z okresowego całkowitego zablokowania przewodzenia niektórych impulsów z przedsionków do komór. BPK III° polega na całkowitym zablokowaniu przewodzenia impulsów z przedsionków do komór i wystąpieniu zastępczego rytmu z niżej położnego ośrodka w łączu przedsionkowo-komorowym lub komorach. Na rycinie 2 przedstawiono schematycznie zapisy elektrokardiograficzne z różnym stopniem zaburzeń przewodzenia przedsionkowo-komorowego w porównaniu do prawidłowego zapisu EKG.

Zaburzenia przewodzenia p-k mogą być stałe lub zmienne, mogą dotyczyć różnych poziomów układu bodźcoprzewodzącego w jednym lub wielu miejscach, a szczegółowe określenie poziomu bloku jest możliwe jedynie w czasie inwazyjnego badania elektrofizjolo...