OPIS PRZYPADKU

Czteroletnia dziewczynka została przyjęta do szpitala w trybie pilnym z powodu nasilającej się pokrzywki. Przed 7 dniami u dziewczynki rozpoczęto leczenie klarytromycyną z powodu zapalenia oskrzeli. Zmiany skórne były zlokalizowane początkowo na twarzy, następnie na całym ciele; pojawiły się w 5 dobie leczenia. Obserwowano niewielki świąd. Mimo zastosowania cetyryzyny wysypka się nasilała. Dodatkowo wystąpił obrzęk powiek i stóp, co było powodem przyjęcia do szpitala. Przy przyjęciu stan ogólny dziewczynki był dobry. W badaniu przedmiotowym lekarz dyżurny stwierdził liczne bąble pokrzywkowe na skórze całego ciała, szczególnie nasilone na twarzy i kończynach górnych, obrzęk powiek i stóp (ryc. 1-3). Ponadto z odchyleń stwierdzono śluzową wydzielinę w przewodach nosowych, pojedyncze furczenia nad polami obu płuc i nieznaczne zaczerwienienie prawej błony bębenkowej. W podstawowych badaniach laboratoryjnych nie wykazano odchyleń. Badania serologiczne potwierdziły zakażenie Mycoplasma pneumoniae (IgM 20,8 j./ml; wynik dodatni >9 j./ml, IgG ujemne). W leczeniu zastosowano prednizon doustnie (przez 2 doby) i cetyryzynę. W kolejnych dobach obserwowano stopniowe ustępowanie zmian skórnych. Dziewczynkę wypisano do domu w dobrym stanie ogólnym.

Omówienie

Uczulenie na antybiotyki jest problemem nadrozpoznawanym. Aż 10% rodziców zgłasza alergię na antybiotyk u swojego dziecka. Tymczasem przeprowadzenie pełnej diagnostyki alergologicznej pozwala potwierdzić to rozpoznanie zaledwie u 6-10% dzieci z podejrzeniem alergii na antybiotyk.^1,2 Szczególnie w przypadku reakcji nienatychmiastowych, występujących później niż po godzinie od ostatniej dawki leku, trudno potwierdzić podłoże alergiczne dolegliwości.¹ Do przyczyn nadrozpoznawalności alergii na antybiotyki należy przypisanie antybiotykowi objawów związanych z chorobą podstawową (np. wysypka w przebiegu rumienia nagłego u dziecka, któremu z powodu gorączki podano antybiotyk), błędne określenie działania niepożądanego jako alergii (np. biegunka po amoksycylinie z kwasem klawulanowym lub rumień po wankomycynie) czy jednoczesne stosowanie wielu leków (fenspiryd, inozyna), z których każdy może spowodować wysypkę.