Omówmy to na przypadkach

Redaktor działu: dr n. med. Anna Zawadzka-Krajewska Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Niepożądana reakcja na NLPZ – rzadki i często niezdiagnozowany problem kliniczny u dzieci

lek. Małgorzata Piechota dr n. med. Anna Zawadzka-Krajewska

Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM

Adres do korespondencji: lek. Małgorzata Piechota, Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa; e-mail: m_pie@op.pl

Opis przypadku

Chłopiec 8-letni, pozostający pod stałą opieką alergologa z powodu alergicznego nieżytu nosa i laryngologa z powodu polipów nosa, został przyjęty do kliniki w celu diagnostyki obrzęku naczynioruchowego w obrębie twarzy i dłoni prawdopodobnie po podaniu ibuprofenu.

W wywiadzie w ciągu ostatniego roku obserwowano u dziecka czterokrotnie reakcje alergiczne pod postacią obrzęku warg, palców dłoni, z towarzyszącą bolesnością i świądem. Pierwszy epizod wystąpił po doustnym podaniu ibuprofenu w postaci syropu. Wówczas po około 15 minutach od przyjęcia leku pojawił się obrzęk warg, powiek, łzawienie oczu, wodnisty wyciek z nosa, uczucie trudności w przełykaniu oraz obrzęk dłoni z towarzyszącym silnym świądem. Pacjent otrzymał adrenalinę i deksametazon domięśniowo. Uzyskano szybką poprawę kliniczną i całkowite ustąpienie opisywanych objawów po kilku godzinach od podania leków. Chłopcu już wcześniej podawano leki zawierające ibuprofen, także w postaci syropu, nie stwierdzono jednak wówczas żadnych niepożądanych reakcji. Podczas kolejnych dwóch epizodów wystąpienia obrzęku, bez współistniejącej infekcji i leczenia, rodzice nie zaobserwowali związku między pojawieniem się zmian w obrębie twarzy a spożywanymi pokarmami. Opisywane objawy ustępowały po doustnym zastosowaniu leków przeciwhistaminowych II generacji. Ostatni epizod obrzęku Quinckego miał związek ze spożyciem ciasta zawierającego m.in. migdały i orzechy. Żaden z powyższych epizodów nie był poprzedzony wzmożonym wysiłkiem fizycznym ani zmianą diety.

Chłopiec od roku pozostaje pod stałą opieką alergologa z powodu alergicznego nieżytu nosa; objawy pojawiają się w okresie pylenia drzew: olchy, brzozy, leszczyny; wyniki punktowych testów skórnych z tymi alergenami są u niego dodatnie. Chłopiec objęty jest również opieką laryngologiczną, trzy lata wcześniej przeszedł adenotonsillotomię, rok temu miał usunięty polip prawej jamy nosa.

Chłopiec pozostawał na diecie z ograniczeniem produktów spożywczych zawierających konserwanty, sztuczne barwniki, orzechy. Z powodu zmian ze strony błony śluzowej nosa otrzymywał glikokortykosteroidy donosowo.

Badanie przedmiotowe

Przy przyjęciu stan dziecka był dobry, parametry życiowe były w granicach normy, nie stwierdzono cech świeżej infekcji. Pacjent nie zgłaszał żadnych dolegliwości. W badaniu przedmiotowym uwagę zwracał obrzęk małżowin nosowych.

Przebieg kliniczny

Ze względu na wywiad i obraz kliniczny nasuwające podejrzenie niepożądanej reakcji na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) wykonano badania diagnostyczne oraz zaplanowano próbę prowokacji z ibuprofenem (z uwagi na niezalecane stosowanie kwasu ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznanie

U pacjenta rozpoznano niepożądaną reakcję na ibuprofen.

Zalecone postępowanie

Zalecono przyjmowanie paracetamolu w najmniejszej skutecznej dawce jako leku z wyboru w przypadku wystąpienia gorączki lub bólu i stosowanie „diety aspirynowej”, [...]

Omówienie

Niesteroidowe leki przeciwzapalne są najczęściej stosowaną grupą leków na świecie niezależnie od wieku. Mają zastosowanie w leczeniu bólu, gorączki oraz różnego [...]

Zalecenia i rekomendacje

Podstawowym postępowaniem u osób ze stwierdzoną nadwrażliwością na niesteroidowe leki przeciwzapalne jest unikanie sprawczego leku oraz używanie alternatywnych zamienników, a także [...]

Podsumowanie

Nadwrażliwość na niesteroidowe leki przeciwzapalne u dzieci zajmuje drugie miejsce wśród reakcji nadwrażliwości występujących w tej grupie wiekowej. Podawana częstość występowania [...]
Do góry