BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Pozaszpitalne zapalenie płuc u dzieci
lek. Magdalena Chojnowska
dr hab. n. med. Katarzyna Grzela
- Omówienie objawów klinicznych zapalenia płuc u dzieci w zależności od etiologii (wirusowej, bakteryjnej i atypowej), w tym: pneumokokowego, mykoplazmatycznego, chlamydiowego i wirusowego zapalenia płuc
- Omówienie danych z wywiadu i badania przedmiotowego mogących wskazywać na zapalenie płuc i badań dodatkowych (m.in. RTG i USG klatki piersiowej) przydatnych w diagnostyce
- Jak leczyć zapalenie płuc u pacjentów pediatrycznych? Dopasowanie antybiotyku do wieku pacjenta – prezentacja aktualnych wytycznych
Zapalenie płuc to ostra infekcja dolnych dróg oddechowych przebiegająca z zakażeniem miąższu płucnego. Jej charakterystycznymi objawami są gorączka i objawy ze strony układu oddechowego, takie jak: kaszel, tachypnoe, duszność lub trudności w oddychaniu, hipoksemia, zmiany osłuchowe, ból w klatce piersiowej1,2. Diagnozę zapalenia płuc potwierdza wykazanie zagęszczeń w polach płucnych w obrazie radiologicznym (RTG) klatki piersiowej. W krajach rozwijających się z powodu braku szerokiej dostępności do badań RTG u dzieci z podejrzeniem zapalenia płuc ocenianych jedynie na podstawie obrazu klinicznego preferuje się stosowanie definicji ostrego zakażenia dolnych dróg oddechowych1,2.
Pozaszpitalne zapalenie płuc (PZP) dotyczy zapalenia płuc, które wystąpiło u uprzednio zdrowego dziecka1 lub rozwinęło się przed upływem 48 godzin od początku hospitalizacji2.
Epidemiologia
Zapadalność na zapalenie płuc różni się w zależności od regionu geograficznego, stopnia uprzemysłowienia danego kraju, a także od wieku dziecka. Według danych World Health Organization (WHO) u dzieci poniżej 5 r.ż. liczbę epizodów zapaleń płuc na świecie szacuje się na prawie 150 mln rocznie, z czego aż 95% zachorowań dotyczy krajów rozwijających się. Spośród infekcji w wyżej wymienionej grupie wiekowej około 8% przypadków jest na tyle ciężkich, że wymaga przyjęcia do szpitala. W Europie zapadalność na tę chorobę wśród dzieci szacuje się na jedynie 0,06 epizodu na dziecko/rok. PZP występuje najczęściej u pacjentów pediatrycznych poniżej 5 r.ż. Zgodnie z danymi badaczy norweskich3 oraz brytyjskich4 przed powszechnym wprowadzeniem szczepionki przeciwko pneumokokom częstość występowania zapalenia płuc wśród dzieci przyjmowanych do szpitala była najwyższa u najmłodszych pacjentów i zmniejszała się wraz z wiekiem. W grupie dzieci do 5 r.ż. oszacowano ją na około 34 przypadków na 10 000 dzieci, natomiast w grupie wiekowej poniżej 16 r.ż. wynosiła ona prawie 15 przypadków na 10 000. W 2007 r. w Wielkiej Brytanii do narodowego programu szczepień ochronnych niemowląt wprowadzono siedmiowalentną skoniugowaną szczepionkę przeciwko pneumokokom, co przyczyniło się do 19% spadku przyjęć do szpitala z powodu zapalenia płuc5. W skali globalnej u dzieci poniżej 5 r.ż. zapalenie płuc stanowi jedną z głównych przyczyn śmierci, odsetek zgonów na świecie szacuje się nawet na 19%, w krajach rozwijających się sięga 4 mln rocznie6. Do czynników ryzyka zachorowania należą: wcześniactwo, przewlekłe choroby dróg oddechowych, niedobry odporności oraz zaburzenia neurologiczne.