Zakażenie HIV u dzieci

W obecnej sytuacji epidemicznej przypominanie o chorobach, które nie przestały istnieć, ma swoje uzasadnienie. Ostatnią publikację poglądową na temat zakażenia ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus) pisałam przed kilku laty. Czy dużo się zmieniło od tamtego czasu? Zakażenie HIV rozpoznano u około 240 dzieci w Polsce. Nadal często (w obserwacji naszej kliniki u 25-30% pacjentów) rozpoznanie ustalane jest późno, na etapie znacznego zaawansowania choroby, tj. zespołu nabytego niedoboru odporności (AIDS – acquired immunodeficiency syndrome).

Drogi przenoszenia i ryzyko zakażenia

Głównym źródłem infekcji u dzieci jest transmisja wertykalna wirusa (od matki do dziecka). Na świecie prawie wszystkie dzieci (90%) uległy zakażeniu tą drogą. W Polsce od 2011 roku obowiązuje testowanie ciężarnych w kierunku HIV. Mimo to nadal badanie to nie jest powszechnie oferowane kobietom w ciąży. Informacja o matce umożliwia zastosowanie skutecznej profilaktyki transmisji wertykalnej wirusa w czasie ciąży, podczas porodu oraz poprzez karmienie piersią. Skuteczne leczenie antyretrowirusowe (ARV – antiretroviral) ciężarnej, prowadzące do obniżenia wiremii poniżej poziomu wykrywalności (50 kopii/ml), umożliwia poród fizjologiczny w tej sytuacji u noworodka; u noworodka stosuje się tylko jeden lek ARV nie dłużej niż przez 4 tygodnie; zalecenie niekarmienia piersią pozostaje aktualne. Ryzyko transmisji wertykalnej wynosi wówczas <1%. Największe ryzyko (do 50%) dotyczy dzieci matek, którym nie zaproponowano badania. Kobiety te, nie wiedząc o swojej chorobie, nie otrzymują leków ARV oraz karmią swoje dzieci piersią.