Powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatia), a zwłaszcza szyjnych, jest częstym problemem w populacji pediatrycznej. Największą grupę pacjentów (około 90%), u których palpacyjnie stwierdza się obecność powiększonych węzłów chłonnych szyjnych, stanowią dzieci w wieku 4-8 lat¹. Węzły chłonne wyczuwalne są u blisko 40% zdrowych dzieci w wieku szkolnym² i u mniej więcej 45% dzieci poniżej 6 roku życia³. Z badań przeprowadzonych przez Bamji i wsp.⁴ wynika, że u blisko 34% noworodków oraz 57% niemowląt można wyczuć węzły chłonne. U noworodków częściej wyczuwalne są węzły pachwinowe, a u starszych niemowląt – raczej węzły szyjne. W większości przypadków przyczyną limfadenopatii są infekcje. Należy mieć na uwadze również rzadsze przyczyny, takie jak: choroby nowotworowe, układowe, limfoproliferacyjne czy wpływ niektórych leków. Wyzwaniem dla każdego pediatry jest właściwe przeprowadzenie procesu diagnostyczno-terapeutycznego, który z jednej strony powinien być jak najmniej inwazyjny dla dziecka, a z drugiej musi zidentyfikować pacjentów z poważną dla życia i zdrowia chorobą.

Limfadenopatia

O limfadenopatii mówimy wtedy, gdy dochodzi do powiększenia lub zmiany konsystencji jednego węzła chłonnego lub większej liczby węzłów chłonnych. W zależności od lokalizacji węzłów chłonnych za normę przyjmuje się różne ich wymiary. Większość węzłów chłonnych w warunkach fizjologicznych ma wymiar podłużny mniejszy niż 1 cm. Większy zakres tolerancji przyjmuje się dla węzłów pachwinowych oraz umiejscowionych w jamie brzusznej – ich wymiar podłużny nie powinien przekraczać 1,5 cm. W przypadku węzłów łokciowych wymiar ten powinien wynosić mniej niż 0,5 cm. Natomiast obecność jakiegokolwiek węzła chłonnego w okolicy nadobojczykowej będzie nieprawidłowością wymagającą pilnej diagnostyki.

Limfadenopatia w zależności od czasu trwania może być procesem: ostrym (ustępującym w ciągu 3 tygodni), podostrym (trwającym 3-6 tygodni) lub przewlekłym (jeżeli utrzymuje się ponad 6 tygodni)⁵.