„Koagulopatie” to bardzo szerokie pojęcie używane w odniesieniu do zaburzeń krzepnięcia krwi. Zaburzenia te mogą dotyczyć nadmiernej skłonności do krwawień (skazy krwotoczne) lub przeciwnie – nadmiernej krzepliwości krwi (zakrzepice). Mogą być one wrodzone lub nabyte. U dzieci zazwyczaj mamy do czynienia ze skazami krwotocznymi, a rzadziej rozpoznajemy zakrzepicę, która znacznie częściej rozpoznawana jest u osób dorosłych. Skazy krwotoczne można podzielić na: naczyniowe, płytkowe, osoczowe. Zakrzepice u dzieci są częściej wtórne niż samoistne.

Czy mój pacjent ma zaburzenia krzepnięcia

Wywiad

Podejrzewając zaburzenia krzepnięcia krwi u dziecka, należy ustalić ważne informacje podczas wywiadu:

• wiek i płeć pacjenta
• wywiad rodzinny – rozpoznanie skazy u członka rodziny lub występowanie objawów wskazujących na nią
• kiedy objawy wystąpiły po raz pierwszy
• czy objawy wystąpiły samoistnie, czy mają związek z urazem, infekcją, zabiegiem operacyjnym, przyjmowanymi lekami
• czy objawy zaburzeń krzepnięcia są zlokalizowane na skórze, błonach śluzowych
• czy występują wylewy do stawów lub mięśni
• czy u pacjenta występują krwawienia z nosa, przewodu pokarmowego, układu oddechowego, do ośrodkowego układu nerwowego
• dziewczęta zawsze należy zapytać o przebieg i obfitość krwawień miesiączkowych.

Badanie przedmiotowe

W badaniu przedmiotowym należy zwrócić szczególną uwagę na:

• skórę i błony śluzowe, w tym na: charakter zmian skórnych, np. na drobne wybroczyny, plamicę, krwiaki pourazowe, nadmierne krwawienia z miejsc po wkłuciu do żyły
• występowanie organomegalii i powiększenia węzłów chłonnych
• ocenę stawów i mięśni pod kątem objawów wylewów.

Jakie badania należy zlecić w przypadku podejrzenia koagulopatii?

Jeśli podejrzewamy skazę krwotoczną, początkowo należy wykonać podstawowe badania układu krzepnięcia. Należą do nich:

• liczba płytek krwi i średnia objętość płytki (MPV – mean platelet volume)
• czas protrombinowy (PT – prothrombin time)
• czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT – activated partial thromboplastin time)
• czas trombinowy (TT – thrombin time)
• stężenie fibrynogenu
• czas okluzji (CT – closure time) w analizatorze PFA 100/200 (platelet function analyzer) – badanie dostępne tylko w niektórych laboratoriach hematologicznych.