Ciało obce w uchu to przypadek, z którym każdy lekarz rodzinny i pediatra miał niejednokrotnie do czynienia. W większości sytuacji różnego rodzaju przedmioty stwierdza się w przewodzie słuchowym zewnętrznym^1-3. Częściej problem dotyczy ucha prawego niż lewego, co ma związek z przeważającą liczbą praworęcznych dzieci. Ciała obce w uchu nierzadko wykrywane są przypadkowo podczas rutynowej otoskopii lub przy próbie wykluczenia stanu zapalnego. Dzieci do 6 roku życia stanowią nawet 75% wszystkich pacjentów, u których wykryto ciało obce w uchu¹. Młodzież oraz dorosłe osoby z problemami emocjonalnymi, psychicznymi, upośledzeniem umysłowym lub nadpobudliwością stanowią drugą pod względem liczebności grupę pacjentów⁴. Nie znaczy to jednak, że zdrowych i sprawnych umysłowo dorosłych problem ten nie dotyczy^1-3,5.

Obserwuje się, że stanami sprzyjającymi umieszczaniu ciała obcego w uchu są: zaleganie woskowiny, zapalenie przewodu słuchowego i zapalenie ucha środkowego. Udowodniono, że istnieje znamienna statystycznie większa częstość wykrywania ciał obcych w przewodzie słuchowym u dzieci z wysiękowym zapaleniem ucha środkowego i nieżytem trąbki słuchowej niż u ich zdrowych rówieśników, co wskazuje na konieczność oceny ucha i ewentualnie wykonania badań dodatkowych (np. badania słuchu) po usunięciu ciała obcego^1-3,6.

Różnorodność ciał obcych najczęściej lokalizowanych w przewodzie słuchowym zewnętrznym jest ograniczona jedynie pomysłowością pacjentów gabinetu laryngologicznego (ryc. 1). W przypadku dzieci najczęściej są to: koraliki i klocki, popularne obecnie masy plastyczne, papierki, kredki, baterie. Przedmioty te wnikają do ucha przez nieuwagę podczas zabawy, zajęć plastycznych, różnego typu doświadczeń, często przy współudziale osób trzecich. Nierzadko można także wykryć używane podczas eksperymentów kulinarnych ziarna kukurydzy, soczewicy czy ziela angielskiego, a nawet popcorn nie jest zaskoczeniem. W społeczeństwach o wysokim statusie socjoekonomicznym lekarze usuwają częściej fragmenty zabawek i koraliki, w biedniejszych – ziarna i kamyki.

U dorosłych pacjentów najczęściej spotykanym ciałem obcym w uchu jest wata z patyczków kosmetycznych (13-18% przypadków5) i inne przedmioty wprowadzone w trakcie higieny uszu (np. podczas usuwania woskowiny lub treści ropnej przy stanie zapalnym)....