Wakcynologia

Szczepienia dzieci przeciwko COVID-19

lek. Anna Wołkowicz
dr n. med. Katarzyna Walicka-Serzysko
prof. dr hab. n. med. Dorota Sands

Klinika i Zakład Mukowiscydozy, Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

Centrum Leczenia Mukowiscydozy – Kliniczny Oddział Chorób Płuc, Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym

Adres do korespondencji:

lek. Anna Wołkowicz

Centrum Leczenia Mukowiscydozy – Kliniczny Oddział Chorób Płuc,

Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym

ul. Marii Konopnickiej 65, 05-092 Łomianki

e-mail: anna.wolkowicz@szpitakdziekanow.pl

  • Przebieg i powikłania COVID-19 u dzieci
  • Przegląd preparatów szczepionek dopuszczonych do stosowania u dzieci
  • Aktualne zalecenia dotyczące szczepień przeciwko COVID-19 w populacji dzieci od 5 roku życia – harmonogram, wskazania, przeciwwskazania


Od grudnia 2019 roku zakażenie koronawirusem ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS-CoV-2 – severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) dotknęło blisko 280 mln ludzi i było przyczyną ponad 5 mln zgonów na świecie (stan na dzień 28.12.2021 r.)1. Powstrzymanie pandemii i jej konsekwencji zdrowotnych oraz socjoekonomicznych jest niemożliwe bez zastosowania masowych szczepień. Większość dotychczasowych badań przeprowadzona została u dorosłych, ale w tych, w których uczestniczyły dzieci, potwierdzono skuteczność i bezpieczeństwo zarejestrowanych preparatów. Zgodnie z rekomendacjami większości światowych pediatrycznych towarzystw naukowych wskazane jest promowanie szczepień przeciw COVID-19 (coronavirus disease 2019) – chorobie wywoływanej przez SARS-CoV-2 – wśród dzieci2.

Szczepienia przeciwko SARS-CoV-2

Konieczność opanowania pandemii COVID-19 znacznie przyspieszyła opracowywanie i testowanie szczepionek oraz skróciła proces ich rejestracji. Większość badanych preparatów koncentruje się na immunizacji białkiem S (białkiem kolca), zalicza się do nich: szczepionki zawierające matrycowy kwas rybonukleinowy (mRNA), szczepionki wektorowe, inaktywowane, żywe szczepionki atenuowane oraz szczepionki zawierające podjednostki białkowe lub peptydowe. Obecnie (28.12.2021 r.) w Unii Europejskiej zarejestrowanych jest 5 preparatów, spośród których 2 zawierają mRNA (Comirnaty koncernu Pfizer/BioNTech oraz Spikevax firmy Moderna), kolejne 2 wykorzystują wektor adenowirusowy (Vaxzevria firmy AstraZeneca i COVID-19 Vaccine Janssen firmy Johnson & Johnson), a jeden to preparat białkowy, zawierający białko S (kolca) SARS-CoV-2 (Nuvaxovid firmy Novavax). W Europie 2 szczepionki zarejestrowano do stosowania u dzieci od 12 roku życia: Comirnaty (Pfizer/BioNTech) i Spikevax (Moderna) (tab. 1). Dnia 31 października 2021 roku amerykańska Food and Drug Administration warunkowo dopuściła do stosowania szczepionkę Comirnaty (Pfizer/BioNTech) u dzieci w wieku 5-11 lat. Miesiąc później taką samą zgodę dla preparatu Pfizer/BioNTech wydała European Medicines Agency.

Mechanizm działania szczepionek mRNA

Obydwie szczepionki zarejestrowane do stosowania u dzieci wykorzystują ten sam mechanizm działania – zawierają one mRNA kodujące białko S wirusa SARS-CoV-2, zamknięte w nanocząsteczkach lipidowych, które umożliwiają wniknięcie materiału genetyczne...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Szczepienia przeciwko SARS-CoV-2

Szczepionka Comirnaty (Pfizer/BioNTech)

We wstępnych badaniach klinicznych oceniono skuteczność preparatu w zapobieganiu wystąpieniu COVID-19 u uczestników powyżej 15 roku życia na 94,6%, a w [...]

Szczepionka Spikevax (Moderna)

W badaniach przedrejestracyjnych przeprowadzonych w grupie 18-letnich uczestników i starszych skuteczność preparatu w zapobieganiu COVID-19 oceniono na 93,6%, a w przypadku [...]

Działania niepożądane

Obydwie szczepionki (Comirnaty i Spikevax) charakteryzowały się dobrym profilem bezpieczeństwa. Działania niepożądane miały najczęściej łagodne lub umiarkowane nasilenie i były przemijające. [...]

Przebieg COVID-19 u dzieci

Według danych szacunkowych World Health Organization do tej pory COVID-19 stanowił w populacji pediatrycznej mniej niż 5% wszystkich zachorowań1. Przeważnie przebieg [...]

Odległe powikłania zakażenia SARS-CoV-2

Choć przebieg COVID-19 u dzieci rzadko jest ciężki, długofalowe konsekwencje w dalszym ciągu są trudne do przewidzenia. Wstępne dane sugerują, że [...]

Wskazania do szczepień dzieci przeciwko SARS-CoV-2

Biorąc pod uwagę relatywnie małą częstość występowania objawowych zakażeń SARS-CoV-2 u dzieci oraz stosunkowo niewielkie ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań choroby, zalecenie [...]

Przeciwwskazania do szczepień dzieci przeciwko SARS-CoV-2

Przeciwwskazania do szczepień dzieci przeciwko SARS-CoV-2 i środki ostrożności są takie same jak w odniesieniu do innych szczepionek oraz jak u [...]

Strategia kokonu

Niezmiernie istotne jest szczepienie osób z otoczenia dzieci (metoda kokonu), zwłaszcza tych, które ze względu na wiek czy stan zdrowia nie [...]

Podsumowanie

Pandemia COVID-19 znacząco wpłynęła na każdą sferę życia dzieci: zdrowie, edukację, kontakty społeczne, sposób spędzania wolnego czasu, warunki ekonomiczne. Chociaż przebieg [...]

Do góry