Niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby

Niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby (NAFLD – non-alcoholic fatty liver disease) jest obecnie najczęstszą przyczyną przewlekłych chorób wątroby w populacji pediatrycznej w wielu krajach. Szacuje się, że częstość jej występowania w ciągu ostatnich 20 lat się podwoiła. Podobne obserwacje poczyniono wśród osób dorosłych. NAFLD stała się najczęstszą przyczyną przewlekłej choroby wątroby i dotyczy 30% populacji na świecie^1-3.

Częstość występowania NAFLD jest różna, zależna od przyjętych kryteriów. Szacuje się, że w populacji europejskiej, jeżeli za kryterium uznamy podwyższone stężenie enzymów wątrobowych (>50 j.m./l), wynosi ona 1,3-22,5% u dzieci w wieku 3-18 lat lub 11% wśród dzieci w 12,4 roku życia ±2,6 roku¹. Dodatkowo częstotliwość ta wzrasta do ponad 70% w grupie dzieci z otyłością, z przewagą u płci męskiej w stosunku do żeńskiej (2 : 1).

W populacji dzieci i nastolatków mamy do czynienia z pełnym zakresem chorób wątroby: począwszy od prostego stłuszczenia przez stłuszczeniowe zapalenie wątroby z marskością lub bez niej po końcowe stadium niewydolności wątroby związane z marskością, wymagające przeszczepienia wątroby¹.

Wiek, otyłość, insulinooporność, cukrzyca typu 2, dyslipidemia to istotne czynniki rozwoju stłuszczenia wątroby^1,3.

Według wytycznych North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (NASPGHAN) oraz European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) rozpoznanie NAFLD jest diagnozą z wykluczenia. Należy stwierdzić przewlekłe stłuszczenie wątroby u dzieci poniżej 18 roku życia i wykluczyć inne jego przyczyny, takie jak:

• przyczyny genetyczne
• przyczyny metaboliczne
• przyczyny infekcyjne
• stosowanie leków powodujących stłuszczenie wątroby
• spożycie alkoholu
• niedożywienie¹.

Stłuszczenie wątroby rozpoznawane jest na podstawie badania histopatologicznego bioptatu wątroby – określa się tym mianem naciek tłuszczowy obejmujący przynajmniej 5% hepatocytów. Jest to badanie inwazyjne, więc w praktyce klinicznej w celu postawienia diagnozy używa się innych markerów, takich jak np.: aktywność transaminaz, badanie ultrasonograficzne, inne badania obrazowe.