Oglądając ciało człowieka z zewnątrz, odnosimy wrażenie, że jest ono symetryczne. Jednak dokładniejsza analiza oraz ocena postawy ciała dostarcza nam zupełnie innych informacji. Liczne badania potwierdzają, że ciało człowieka jest asymetryczne i to należy uznać za naturalną normę¹. Fakt występowania w ciele asymetrii nie jest jednak obojętny dla funkcjonowania organizmu. Jedną z częstszych asymetrii wywołujących liczne dysfunkcje jest różnica w długości kończyn dolnych.

Epidemiologia i etiologia

Asymetria długości kończyn dolnych (min. 1 mm) dotyczy blisko 90% osób w populacji ogólnej. Jednocześnie u 90% z nich występuje różnica w długości mniejsza niż 1 cm. Znaczącym obciążeniem dla układu ruchu może być już rozbieżność na poziomie 5 mm. Taką różnicę obserwuje się u około 50% populacji². Częstość występowania asymetrii kończyn dolnych w ogólnej populacji pediatrycznej nie została dokładnie określona. Szacuje się, że różnica w długości kończyn większa niż 2 cm może dotyczyć 7% dzieci w wieku 8-12 lat³.

Nierówność długości kończyn dolnych może być wrodzona lub nabyta. Różnica ta może wynikać z całkowitego braku części kończyny, z rozbieżności w długości poszczególnych kości budujących kończynę bądź z tzw. zaburzeń funkcjonalnych związanych z ustawieniem miednicy i/lub stawów⁴. Nabyta anatomiczna rozbieżność w długości nóg u dzieci może być skutkiem infekcyjnego lub urazowego uszkodzenia chrząstki nasadowej, złamania bądź utraty kości w wyniku urazu. Przyczynami mogą być również: nowotwory, porażenia i choroba Perthesa. Natomiast częstym powodem czynnościowej asymetrii są zaburzenia posturalne.

Wśród wad wrodzonych z występującym skróceniem jednej kończyny dolnej wymienia się: hipoplazję, aplazję oraz choroby układowe. Wady wrodzone wiążą się nie tylko z różnicą w długości nóg, lecz także ze złożonymi zmianami obejmującymi: malformacje naczyniowe, niestabilność stawów oraz całkowity brak poszczególnych kości.

Należy zaznaczyć, że rozbieżność w długości kończyn dolnych jest głównie spowodowana skróceniem jednej z nich. Wydłużenie jednej nogi jest natomiast rzadsze, ale może występować w przypadku gigantyzmu oraz zespołów lub chorób naczyniowych, takich jak zespół Klippla-Trénaunaya-Webera⁴.

Charakterystyka nierówności kończyn dolnych u dzieci

W populacji dzieci jedną z częstszych nabytych przyczyn asymetrii długości kończyn dolnych są zaburzenia czynnościowe związane ze zmianami w ustawieniu miednicy lub w obrębie stawów. Nieznaczna różnica w długości nóg może być następstwem zaburzeń ...