Epidemiologia i skala problemu oparzeń u dzieci

Miliony dzieci na całym świecie ulega urazom o różnej etiologii. Uszkodzenia termiczne skóry w tej grupie wiekowej stanowią jeden z głównych mechanizmów obrażeń ciała. Chociaż ogólna częstość występowania oparzeń i liczba zgonów z ich powodu zmniejszyły się w ciągu ostatnich dziesięcioleci, to w dalszym ciągu związane z nimi zachorowalność i śmiertelność u dzieci są wysokie, stanowiąc poważny problem epidemiologiczny na całym świecie¹. Prawie 1/4 wszystkich oparzeń dotyczy dzieci poniżej 16 roku życia, z których większość ma mniej niż 5 lat². W Stanach Zjednoczonych jest to trzecia najczęstsza przyczyna niezamierzonych obrażeń lub zgonów w populacji dzieci w wieku 5-9 lat i główna przyczyna zgonów w grupie wiekowej 1-14 lat. Według Arbuthnot i wsp.³ większość urazów tego typu stanowią oparzenia powierzchowne, o ograniczonym obszarze, które nie wymagają hospitalizacji. Jednakże prawie 5% ran oparzeniowych uznaje się za umiarkowane lub ciężkie i wymagają one hospitalizacji oraz wdrożenia specjalistycznych protokołów terapeutycznych. Autorzy publikacji anglojęzycznych zwracają uwagę, że 16-20% dzieci przyjętych z oparzeniami to ofiary przemocy. Przy dokonywaniu anamnezy i oceny fizykalnej należy zachować czujność, jeżeli historia rany nie zgadza się ze wzorcem urazu lub z opóźnioną decyzją opiekuna o zaopatrzeniu medycznym^3,4.

Etiologia oparzenia może różnić się w zależności od wieku pacjenta. Oparzenia są najczęstszym rodzajem urazów termicznych u dzieci w wieku poniżej 5 lat, stanowią ponad 65% wszystkich przypadków, głównie wiążą się z nadmierną ciekawością dzieci i nieodpowiednią opieką ze strony opiekunów, podczas gdy urazy spowodowane płomieniem, energią elektryczną częściej obserwuje się wśród starszych dzieci – stanowią one ponad 56% przypadków⁵.

Etiologia urazów oparzeniowych może być różna w zależności od określonej populacji. W opinii autorów jako przyczyny oparzenia dominują czynniki termiczne, takie jak gorąca woda czy tłuszcze, oraz oparzenia kontaktowe przedmiotami, np. gorącymi pie...

Celem niniejszej pracy jest przegląd dostępnego piśmiennictwa związanego z leczeniem oparzeń u dzieci poza szpitalem w ujęciu komplementarnym, z uwzględnieniem możliwości rodziny oraz zarówno podstawowej, jak i specjalistycznej opieki ambulatoryjnej.