Wprowadzenie restrykcji związanych z pandemią COVID-19 doprowadziło do spektakularnego spadku zachorowalności na choroby wirusowe i bakteryjne przenoszone drogą oddechową oraz bezpośredniego kontaktu. Poprawa sytuacji epidemicznej pod względem łagodniejszego przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 w 2022 roku, zmniejszenie obaw przed zakażeniem i rozluźnienie obostrzeń pandemicznych spowodowały gwałtowny wzrost zapadalności na choroby infekcyjne przenoszone drogą kropelkową i kontaktową, co stało się szczególnie spektakularne w odniesieniu do zakażeń syncytialnym wirusem oddechowym (RSV – respiratory syncytial virus) oraz zachorowań na ospę wietrzną. Po historycznie małej liczbie 57 669 odnotowanych przypadków ospy wietrznej w 2021 roku już do końca kwietnia 2022 roku zarejestrowano 58 456 zachorowań, a w całym roku aż 171 480 przypadków. W pierwszej połowie 2023 roku wzrostowy trend zachorowań na ospę wietrzną nadal się utrzymywał. W latach 2022 i 2023 tylko w okresie od 1 stycznia do 15 czerwca zarejestrowano odpowiednio 95 840 i 132 486 przypadków tej choroby^1,2.

Pandemia COVID-19 znacząco zahamowała również transmisję paciorkowców, chociaż normalnie nosicielstwo paciorkowców A w jamie nosowo-gardłowej jest częste, wynika bowiem z unikatowych zdolności paciorkowca do przeżywania w ślinie mimo jej niespecyficznych właściwości bakteriobójczych oraz ze zdolności tych bakterii do wykorzystywania alternatywnych (poza glukozą) źródeł energii³.

Po pandemii odnotowano wzrost zachorowań na inwazyjne zakażenie paciorkowcowe w populacji dzieci oraz dorosłych, który utrzymuje się do teraz w wielu krajach na świecie. Szczególnie dotkliwy jest w państwach, w których nie prowadzi się populacyjnych szczepień przeciw ospie wietrznej, np. w Wielkiej Brytanii oraz w Polsce. W Anglii dominują zachorowania wywołane przez paciorkowce typu emm12 i emm1, a geny speA i speJ superantygenów są związane z ciężkością przebiegu zakażenia⁴. W Polsce w latach 2021 i 2022 zarejestrowano odpowiednio 2174 i 3426 przypadków inwazyjnej choroby wywołanej paciorkowcem A, w tym 11 i 19 przypadków zespołu wstrząsu septycznego oraz 2649 i 12 628 przypadków szkarlatyny. Natomiast w latach 2022 i 2023, tylko w okresie od 1 stycznia do 15 czerwca, zarejestrowano odpowiednio 1103 i 2632 przypadki inwazyjnej choroby wywołanej paciorkowcem A, w tym 5 i 58 przypadków zespołu paciorkowcowego wstrząsu septycznego oraz 3899 i 26 216 przypadków szkarlatyny^1,2.