Długie karmienie piersią w kontekście żywienia dzieci i ryzyka rozwoju próchnicy wczesnodziecięcej

dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska

lek. Dorota Bębenek

dr n. med. Monika Żukowska-Rubik

Centrum Nauki o Laktacji im. Anny Oslislo w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska

Centrum Nauki o Laktacji im. Anny Oslislo

ul. Bobrowiecka 9/G-8, 00-728 Warszawa

e-mail: mng@kobiety.med.pl

  • Wpływ długiego karmienia piersią na nawyki żywieniowe i zdrowie jamy ustnej dziecka
  • Czynniki ryzyka rozwoju próchnicy wczesnodziecięcej
  • Omówienie wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród matek długo karmiących piersią

Karmienie piersią jest najzdrowszym sposobem żywienia niemowląt i małych dzieci stosowanym przez prawie 100% polskich matek po urodzeniu dziecka. Zgodnie z rekomendacjami światowych i polskich towarzystw naukowych (World Health Organization [WHO], United Nations Children’s Fund [UNICEF], European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition [ESPGHAN], American Academy of Pediatrics [AAP], Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci [PTGHiŻD]) po rozszerzeniu diety, co następuje około 6 miesiąca życia, zaleca się kontynuację karmienia piersią do 2 roku życia lub dłużej, a mleko kobiece stanowi część zdrowej diety dziecka powyżej pierwszego roku życia. O zakończeniu karmienia piersią powinni zadecydować matka lub dziecko. Blisko 11% matek w Polsce karmi ponad 12 miesięcy, co szacunkowo dotyczy około 50 000 kobiet rocznie. Matki te są nad wyraz często krytykowane, a liczne korzyści zdrowotne wynikające z długiego karmienia naturalnego, które zostały przedstawione w tabeli 1, są mało znane polskim pracownikom ochrony zdrowia.

Próchnica jest najczęstszą przewlekłą chorobą jamy ustnej u dzieci do 3 roku życia i jest rozpoznawana u ponad połowy populacji w tym wieku w Polsce1, a na świecie problem ten dotyczy 60-90% dzieci w wieku szkolnym2. Choroba ta stanowi wyzwanie dla systemów ochrony zdrowia w zakresie zdrowia publicznego. Nic więc dziwnego, że poszukuje się jej przyczyn, aby móc stosować skuteczną profilaktykę. W ostatnich latach pojawiły się w polskich rekomendacjach dotyczących profilaktyki próchnicy3 oraz żywienia dzieci4 zapisy sugerujące kariogenne działanie karmienia piersią po 12 miesiącu życia, a zwłaszcza nocą. Matki zaczęły słyszeć od pediatrów i stomatologów, jakoby długie karmienie piersią było niezalecane. Ponieważ żadna instytucja na świecie w tym czasie nie zmieniła rekomendacji dotyczących długości karmienia, skłoniło nas to do przeglądu piśmiennictwa i przeprowadzenia badań na ten temat oraz zajęcia stanowiska5.

Wartość mleka matki długo karmiącej

Analizy antropologiczne gatunku ludzkiego wykazują, że karmienie piersią trwa zazwyczaj 3-4 lata, a najkrócej karmią matki w krajach wysokorozwiniętych, gdzie jest dostęp do alternatywnej żywności dla dzieci i kobiety są aktywne zawodowo6. W Polsc...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czynniki zwiększające ryzyko próchnicy a karmienie piersią

W 2015 roku opublikowano przegląd badań, z którego wynikało, że karmienie piersią do 12 miesiąca życia zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy u [...]

Mleko kobiece a zdrowie jamy ustnej dzieci

Za bezpośrednie przyczyny rozwoju próchnicy uznaje się obecność kariogennych bakterii w jamie ustnej (Streptococcus mutans) oraz narażenie na węglowodany jako substancje [...]

Mamy karmiące długo a żywienie dzieci – wyniki badania ankietowego

Przed zajęciem stanowiska czy sformułowaniem zaleceń dla matek długo karmiących piersią warto poznać tę grupę społeczną. Okazuje się bowiem, że personel [...]

Podsumowanie

Personel medyczny powinien wiedzieć, że długie karmienie piersią/mlekiem kobiecym to ważny element sprzyjający zdrowiu populacji, zarówno ze względu na właściwości mleka [...]

Do góry