Wpływ antybiotykoterapii na odporność u dzieci

Antybiotyki są niezaprzeczalnie jedną z najcenniejszych grup leków. Ich odkrycie pozwoliło skutecznie walczyć z patogenami i miało wpływ na średnią długość życia ludzi. Niestety nagminnie są nieprawidłowo i nadmiernie stosowane, co nie pozostaje bez wpływu zarówno na ludzi, jak i na ekosystem. Powinowactwo antybiotyków jest skierowane na konserwatywne struktury bakteryjne, jednakże w badaniach wykazano, że mogą one również oddziaływać na komórki eukariotyczne, w tym na komórki układu immunologicznego. Wpływ antybiotyków na układ immunologiczny przypisywany jest przede wszystkim wywoływaniu przez nie dysbiozy mikroflory zasiedlającej ludzki organizm. Potencjalnie antybiotyki mogą również bezpośrednio wpływać na komórki układu immunologicznego.

Antybiotykoterapia u dzieci

Dominującym czynnikiem etiologicznym infekcji układu oddechowego występujących w populacji pediatrycznej są wirusy. Większość zapaleń gardła, nieżytów nosa, zapaleń krtani, tchawicy i oskrzeli wywołana jest przez wirusy. Potwierdzono również ich dominującą rolę w zapaleniach uszu oraz zatok. Bakterie zdecydowanie rzadziej stanowią pierwotne podłoże infekcji, czasami dochodzi do nadkażenia tkanek w trakcie toczącej się infekcji wirusowej. Oczywiste jest, że antybiotykoterapia powinna być stosowana tylko w przypadku infekcji bakteryjnych. Podejmowanie decyzji terapeutycznych co do tego, kiedy i w jakim schemacie zastosować antybiotykoterapię, ułatwiają ogólnodostępne wytyczne oraz rekomendacje zarówno dla osób zdrowych, jak i dla osób immunoniekompetentnych. Obserwuje się nadmierne stosowanie antybiotyków, niezgodnie ze wskazaniami i na tzw. wszelki wypadek. Według danych Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) w 2022 roku Polska była w pierwszej dziesiątce krajów, w których wykorzystuje się najwięcej antybiotyków w lecznictwie otwartym. Średnia europejska wynosiła 17 dawek antybiotyków na 1000 mieszkańców na dzień (DDD), a w Polsce – 22 DDD, co stawia nas na 7 miejscu.

Antybiotykoterapia jest leczeniem wywołującym skutki uboczne, szczególnie u dzieci. Coraz więcej wiadomo na temat wpływu antybiotyków zarówno na florę bakteryjną, której znaczenie jest większe, niż niegdyś uważano, jak i na układ immunologiczny. M...