BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Zastosowanie probiotyków u niemowląt urodzonych przez cięcie cesarskie
Joanna Jurek, PhD
- Rodzaj porodu jako czynnik kształtujący mikrobiotę jelitową dziecka
- Korzyści ze stosowania probiotyków w neonatologii
- Bezpieczeństwo i skuteczność kliniczna probiotyków
Mikrobiota jelitowa poprzez swoje oddziaływanie na układy immunologiczny i pokarmowy istotnie wpływa na ogólny stan zdrowia człowieka oraz ryzyko wystąpienia chorób. Ludzka mikrobiota stanowi różnorodną społeczność ponad tryliona mikroorganizmów, składającą się z: bakterii, wirusów, bakteriofagów, archeonów, pierwotniaków i grzybów, które zasiedlają przewód pokarmowy, w tym jelito. Co ciekawe, tę społeczność w przypadku jelita dorosłego człowieka tworzy 500-1000 gatunków bakterii, z których dominującymi rodzajami są: Bacteroides, Bifidobacterium, Eubacterium, Clostridioides, Peptococcus, Peptostreptococcus, Lactobacillus i Ruminococcus1.
Warto dodać, że mikrobiota jelitowa człowieka wprawdzie kształtuje się głównie na wczesnych etapach życia, ale jej skład może się zmieniać w ciągu życia pod wpływem oddziaływania środowiska zewnętrznego (obszary wiejskie, miasto/metropolia), prowadzonego stylu życia (dieta, używki, aktywność fizyczna), a także przebytych infekcji i chorób, ale przede wszystkim w wyniku indywidualnych zmian zachodzących w procesie starzenia, które są zależne od płci czy genetyki2. Nic więc w tym dziwnego, że zaburzenia zarówno składu, jak i liczebności gatunków mikroorganizmów będących częścią mikrobioty, zwłaszcza w perspektywie długoterminowej, mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne i przyczynić się do zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób3. W przypadku niemowląt ma to szczególnie duże znaczenie, gdyż okres ciąży i wczesnego dzieciństwa są krytyczne dla kształtowania się mikrobioty młodego organizmu. Sam proces kolonizacji mikrobiologicznej jelit zachodzi jeszcze przed urodzeniem, w macicy matki, gdzie następuje ekspozycja płodu na bakterie z rodzaju: Staphylococcus, Lactobacillus i Bifidobacterium. Warto dodać, że na proces ten mogą mieć wpływ czynniki zewnętrzne, takie jak: stan zdrowia matki i przyjmowane leki (np. antybiotyki), dieta oraz – co ważne – sposób porodu4. Ostatecznie społeczność mikroorganizmów kształtuje się jednak chwilę później, bo w ciągu pierwszych 12 miesięcy po porodzie5, kiedy to skład mikrobioty jelitowej ulega dynamicznym zmianom wynikającym z ekspozycji na mikroorganizmy obecne w środowisku, m.in. gronkowce, enterobakterie i enterokoki, a następnie na szczepy Bifidobacterium, Lactobacillus, Clostridioides i Bacteroides. Co ciekawe, skład mikroflory dziecka w wieku 1-5 miesięcy jest zdominowany przez Bifidobacteriales, Lactobacillales i Clostridiales, a wreszcie po ukończeniu pierwszego roku życia przypomina ten u osoby dorosłej3.