Wykorzystanie probiotyków i postbiotyków w leczeniu dziecięcej otyłości oraz alergii pokarmowych

Otyłość stała się poważnym problemem dla zdrowia publicznego na całym świecie. Choroba ta wiąże się z problemem zachowania prawidłowej masy ciała i poziomu tkanki tłuszczowej, głównie z powodu braku równowagi energetycznej w ramach spożywanego pokarmu¹. Chociaż zaburzenie to może dotyczyć osób w każdym wieku, to niepokojące jest, że wskaźniki otyłości u dzieci tak szybko rosną. Szacuje się, że na całym świecie 330 mln dzieci i młodzieży w wieku 5-19 lat, a także 40 mln dzieci poniżej 5 roku życia zmaga się z nadwagą lub otyłością².

Otyłość i nadwaga na tak wczesnym etapie życia mogą prowadzić do poważnych zaburzeń metabolicznych, które mogą obejmować problem z metabolizmem glukozy, białka i lipidów³, co w konsekwencji może powodować nadciśnienie, cukrzycę typu 2, niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby, a także przyczynić się do ograniczonej funkcjonalności układu mięśniowo-szkieletowego, chorób układu krążenia, a nawet powodować rozwój niektórych nowotworów. Ponadto otyłość u dzieci może negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne i przyczyniać się do problemów psychologicznych, takich jak niska samoocena, depresja, a nawet pogarszać jakość życia⁴.

Co ciekawe, otyłość dziecięca została powiązana ze zwiększoną częstością występowania alergii pokarmowych.

Alergia pokarmowa jest formą reakcji zapalnej związanej z odpowiedzią na ekspozycję na określony alergen. Alergie są powszechnym zjawiskiem i mają istotny wpływ na jakość życia pacjenta⁵. Osiem najpowszechniejszych alergenów pokarmowych to: orzeszki ziemne, jaja, ryby, mleko, orzechy z drzew orzechowych, pszenica, skorupiaki/ryby i soja⁶. Alergie pokarmowe dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych. W populacji pediatrycznej rozpoznawane są u mniej więcej 6% niemowląt do 2 roku życia, a u 9% dzieci w wieku 3-5 lat⁷ stwierdzono alergię pokarmową na jaja kurze, mleko/nabiał i orzeszki ziemne⁸. Istnieją również dowody sugerujące, że alergia może uaktywnić się we wczesnym dzieciństwie, poprzedzając problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Okazuje się, że typowa dla otyłości nadmierna tkanka tłuszczowa wpływa na ryzyko i przebieg alergii pokarmowych na skutek m.in. stanu zapalnego i nieswoistej aktywacji układu odpornościowego⁵. W przekrojowym badaniu przeprowadzonym w Japonii wykazano, że u dziewcząt z nadwagą znacznie częściej występowały alergie pokarmowe⁹, na co dodatkowo wpływał stan hormonalny, a także zwiększone uczulenie pokarmowe wynikające z przewlekłego stanu zapalnego o niskim stopniu nasilenia i większej częstotliwości określonych reakcji¹⁰. Warto dodać, że na podstawie wcześniej opisanych powiązań między funkcjami układu odpornościowego a otyłością również skład mikrobioty jelitowej może częściowo determinować przebieg alergii pokarmowych⁹.