U dzieci najczęściej występuje cukrzyca typu 1, ale możliwe jest stwierdzenie także innych postaci cukrzycy, m.in. typu 2 związanej z coraz częściej występującą otyłością czy cukrzyc monogenowych. Wzrastająca zachorowalność, zmiany obrazu klinicznego oraz często niespecyficzne objawy choroby mogą powodować trudności zarówno w rozpoznawaniu cukrzycy, jak i ustalaniu jej typu u dziecka. Kluczowe znaczenie mają dokładnie zebrany wywiad oraz szczegółowe badanie przedmiotowe. Wyniki badań laboratoryjnych powinny być zawsze interpretowane w odniesieniu do warunków ich wykonania oraz do stanu klinicznego pacjenta. Czujność pediatrów i lekarzy rodzinnych w identyfikowaniu objawów cukrzycy oraz zaangażowanie w edukację społeczeństwa są niezbędne dla wczesnego rozpoznawania tej choroby.

Cukrzyca – wyzwanie diagnostyczne

Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych przebiegających z hiperglikemią wynikającą z upośledzenia wydzielania i/lub działania insuliny. Insulina jest produkowana przez komórki β wysp trzustkowych i, działając na zlokalizowane w tkankach docelowych receptory, jest głównym hormonem regulującym stężenie glukozy we krwi. W populacji dziecięcej najczęściej występującym typem cukrzycy jest cukrzyca typu 1 związana z autoimmunizacyjną destrukcją produkujących insulinę komórek β trzustki, prowadzącą do bezwzględnego deficytu insuliny. Niemniej w ostatnich latach obraz kliniczny samej choroby podlegał nieustannym zmianom. Wprawdzie wzrost świadomości społeczeństwa i dostępności do badań laboratoryjnych pozwala wykrywać chorobę na coraz wcześniejszym etapie, jednak wraz z rosnącą zachorowalnością i zmianami obrazu klinicznego w niektórych sytuacjach mogą pojawiać się wątpliwości dotyczące zarówno rozpoznawania samej choroby, jak i ustalenia typu cukrzycy występującego u danego pacjenta, co może dawać istotne implikacje dotyczące dalszego postępowania.

Epidemiologia cukrzycy

W ostatnich dekadach na całym świecie obserwuje się tendencję wzrostową w zapadalności na cukrzycę we wszystkich grupach wiekowych, w tym także w populacji dziecięcej1. Mimo coraz częstszego występowania nadwagi i otyłości przebiegających z insuli...

Drugim co do częstości występowania typem cukrzycy w populacji pediatrycznej są cukrzyce monogenowe wynikające z obecności mutacji genów regulujących funkcję komórek β i produkcję insuliny. Mutacje te mogą być dziedziczone dominująco, recesywnie l...