Odmienność mikrobioty u dzieci urodzonych przez cięcie cesarskie – jak postępować?
Rekomendacje i praktyka
dr n. med. Paulina Gaweł
prof. dr hab. n. med. Barbara Królak-Olejnik
- Zmiany składu mikrobiomu jelitowego u niemowląt urodzonych przez cięcie cesarskie w porównaniu z mikrobiotą niemowląt urodzonych siłami natury
- Cięcie cesarskie jako główny czynnik ryzyka dysbiozy jelitowej u noworodków
- Długofalowe skutki zdrowotne zaburzeń mikrobioty jelitowej u dzieci
- Wspieranie rozwoju zdrowej mikrobioty jelitowej u noworodków urodzonych przez cięcie cesarskie – przegląd stosowanych rozwiązań
Według aktualnych danych Narodowego Funduszu Zdrowia odsetek porodów zakończonych cięciem cesarskim w Polsce pozostaje jednym z najwyższych w Europie. W 2024 roku procedura ta dotyczyła 47,8% wszystkich urodzeń. Tymczasem World Health Organization (WHO) zaleca, aby odsetek cięć cesarskich nie przekraczał 15%. Chociaż cięcie cesarskie jest powszechnie akceptowaną i często stosowaną procedurą położniczą, uznawaną za stosunkowo bezpieczną zarówno dla matki, jak i dla dziecka, wiąże się z istotnym ryzykiem powikłań śród- i pooperacyjnych. Wśród powikłań charakterystycznych dla każdej operacji brzusznej wymienia się: krwotok, zakażenie rany operacyjnej czy powikłania zakrzepowo-zatorowe. Również w perspektywie odległych skutków zwraca się uwagę na narastające wraz z każdym kolejnym cięciem cesarskim ryzyko wystąpienia łożyska przodującego i wrastającego oraz pęknięcia macicy. Doniesienia naukowe z ostatnich lat wskazują także na negatywne skutki dla dziecka. Noworodki urodzone drogą cięcia cesarskiego częściej wymagają intensywnego nadzoru medycznego w okresie okołoporodowym, zwłaszcza z powodu zaburzeń adaptacyjnych i niewydolności oddechowej. Wskaźnik hospitalizacji na oddziałach intensywnej terapii noworodka w tej grupie jest istotnie wyższy niż wśród noworodków urodzonych siłami natury. Coraz większa liczba badań wskazuje na możliwe długoterminowe skutki porodu drogą cięcia cesarskiego obejmujące m.in. zwiększoną podatność na rozwój chorób cywilizacyjnych, takich jak: otyłość, schorzenia alergiczne, zaburzenia odporności, niektóre infekcje, a także trudności o charakterze neuropsychologicznym i rozwojowym1. Istotnym mechanizmem leżącym u podstaw tych obserwacji może być zaburzona kolonizacja jelit noworodka, gdyż dzieci urodzone przez cięcie cesarskie charakteryzują się istotnie odmiennym składem mikrobioty w porównaniu z noworodkami urodzonymi siłami natury.
Cięcie cesarskie a rozwój mikrobioty
Kolonizacja jelit noworodka przez mikroorganizmy w okresie okołoporodowym jest jednym z kluczowych procesów, które mają zasadniczy wpływ na rozwój i funkcjonowanie układu odpornościowego, metabolizmu oraz innych układów odpowiedzialnych za utrzyma...
