Gdy podejrzewamy ADHD w wieku przedszkolnym

dr n. med. Aleksandra Lewandowska

Oddział Psychiatryczny dla Dzieci, Specjalistyczny Psychiatryczny Zespół Opieki Zdrowotnej im. J. Babińskiego w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Aleksandra Lewandowska

Oddział Psychiatryczny dla Dzieci,

Specjalistyczny Psychiatryczny Zespół Opieki Zdrowotnej

im. J. Babińskiego w Łodzi

ul. Aleksandrowska 159, 91-229 Łódź

e-mail: aleksandra.lewandowska@babinski.home.pl

  • Wyzwania diagnostyczne i terapeutyczne związane z rozpoznawaniem ADHD u dzieci w wieku przedszkolnym
  • Kryteria diagnostyczne ADHD według DSM-5 i ICD-11
  • Diagnostyka różnicowa ADHD w wieku przedszkolnym

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD – attention deficit hyperactivity disorder) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych występujących u dzieci. Cechuje się utrwalonym i nieadekwatnym do etapu rozwojowego wzorcem deficytu uwagi, nadruchliwości oraz impulsywności, który w istotnym stopniu dezorganizuje funkcjonowanie dziecka w różnych obszarach życia, w tym w środowisku rodzinnym, edukacyjnym i społecznym1,2. Zaburzenie to rozpoczyna się zazwyczaj w dzieciństwie, a jego objawy mogą utrzymywać się przez całe życie, choć ich manifestacja może ulegać zmianie z wiekiem3. Mimo że oficjalna diagnoza ADHD jest często stawiana dopiero w wieku szkolnym, liczne badania wykazują, że symptomy zaburzenia mogą być widoczne już znacznie wcześniej, nawet przed ukończeniem 3 roku życia4. W wieku przedszkolnym (3-5 lat) objawy mogą być trudniejsze do interpretacji ze względu na naturalnie wysoki poziom aktywności i impulsywności dzieci w tym okresie, jednak ich intensywność, przewlekłość i uogólniony charakter w różnych środowiskach (dom, przedszkole, grupa rówieśnicza) powinny zwracać uwagę rodziców i specjalistów5. Wczesna identyfikacja ADHD ma kluczowe znaczenie, ponieważ daje możliwość szybkiej interwencji terapeutycznej, która może znacząco ograniczyć ryzyko wtórnych trudności emocjonalnych, poznawczych i społecznych, w tym: zaburzeń lękowych, depresji, trudności szkolnych czy problemów w relacjach interpersonalnych6. Zaniedbanie wczesnych objawów ADHD wiąże się z narastającymi problemami adaptacyjnymi i funkcjonalnymi, które mogą mieć charakter chroniczny7. Dodatkowo rozpoznanie ADHD u dzieci w okresie przedszkolnym może pomóc w zrozumieniu i interpretacji ich zachowań, co pozwala rodzicom oraz nauczycielom lepiej dostosować strategie wychowawcze i edukacyjne. Interwencje behawioralne i psychoedukacyjne dostosowane do potrzeb rozwojowych dzieci w tym wieku wykazują wysoką skuteczność w redukowaniu objawów ADHD i we wspieraniu pozytywnych wzorców funkcjonowania8.

ADHD jako zaburzenie neurorozwojowe

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest zaburzeniem neurorozwojowym uznawanym zarówno w piątym wydaniu klasyfikacji zaburzeń psychicznych Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) opracowanej przez American...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia

W zależności od metodologii badań i stosowanych kryteriów diagnostycznych częstość występowania ADHD w populacji przedszkolnej wynosi 2-6%22. Chłopcy są diagnozowani 2-3 [...]

Kryteria diagnostyczne ADHD w kontekście wieku przedszkolnego

Zgodnie z aktualną klasyfikacją DSM-5 ADHD definiowane jest jako zaburzenie neurorozwojowe charakteryzujące się utrwalonym (co najmniej 6-miesięcznym) wzorcem objawów nieuwagi i/lub [...]

Obraz kliniczny ADHD w wieku przedszkolnym

U dzieci w wieku przedszkolnym objawy ADHD manifestują się przede wszystkim poprzez nadruchliwość, impulsywność i trudności z koncentracją, które są znacznie [...]

Diagnostyka ADHD w wieku przedszkolnym

W przypadku podejrzenia ADHD u dzieci w wieku przedszkolnym szczególne znaczenie ma kliniczna precyzja diagnostyczna, by nie dopuścić ani do opóźnień [...]

Współchorobowość

Objawy ADHD często znacznie ograniczają osiągnięcia edukacyjne dzieci. Schorzenie współwystępuje z innymi zaburzeniami neurorozwojowymi, w tym z rozwojowymi zaburzeniami mowy lub [...]

Diagnostyka różnicowa ADHD w wieku przedszkolnym

Rozpoznanie ADHD w wieku przedszkolnym wymaga szczególnej ostrożności diagnostycznej, ponieważ wiele objawów typowych dla tego zaburzenia może występować przejściowo u dzieci [...]

Podsumowanie

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest zaburzeniem neurorozwojowym charakteryzującym się przewlekłym, rozwojowo nieadekwatnym wzorcem deficytu uwagi, nadruchliwości i impulsywności, który [...]

Do góry