BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Prawidłowe rozpoznanie
Współczesne zaburzenia odżywiania
Dr hab. med. Małgorzata Janas-Kozik
Prezentujemy przegląd problemów, o których nie tak często wspomina się w piśmiennictwie. Większość z nich nie doczekała się jeszcze kryteriów diagnostycznych w klasyfikacji DSM-5. Niemniej jednak pojawiają się one w praktyce klinicystów i psychoterapeutów, a ich częste współwystępowanie z innymi problemami może okazać się o których nie tak często wspomina się w piśmiennictwie. Większość z nich nie doczekała się jeszcze kryteriów diagnostycznych w klasyfikacji DSM-5. Niemniej jednak pojawiają się one w praktyce klinicystów i psychoterapeutów, a ich częste współwystępowanie z innymi problemami może okazać się niełatwe zarówno w diagnostyce, jak i w terapii.
Klasyczne formy zaburzeń odżywiania wydają się dość dobrze poznane, przynajmniej od strony kryteriów klasyfikacyjnych,[1] jak również mechanizmów prowadzących do ich powstawania. Nadal dużym wyzwaniem są formy leczenia, zarówno skoncentrowane na psychoterapii, jak i farmakoterapii, i stanowią one wyzwanie dla klinicysty i psychoterapeuty.
Męska anoreksja
Mówiąc o klasycznych formach zaburzeń odżywiania, myślimy o dziewczętach i kobietach jako przyszłych pacjentkach, zapominając, że chorują również chłopcy i mężczyźni. Ci ostatni nadal stanowią niejednokrotnie zagadkę diagnostyczną i terapeutyczną.
Jadłowstręt psychiczny jest diagnozowany u mężczyzn 10 razy rzadziej niż u kobiet. Szacuje się, że występuje on u 0-0,16 proc. adolescentów i młodych mężczyzn.[2] Według innych autorów[3] występowanie jadłowstrętu psychicznego określa się poniżej 1, a nawet poniżej 0,5/100 000/rok.
Spośród czynników ryzyka wymienia się:
- nadwagę i otyłość w dzieciństwie,
- orientację seksualną,
- uwarunkowania osobowościowe,
- zaburzoną percepcję własnego ciała.
Z nadwagą i otyłością wiąże się stosowanie różnych korygujących diet, które stanowią ryzyko powstania jadłowstrętu psychicznego dla obu płci. Jak podaje piśmiennictwo,[2,4] z jadłowstrętem psychicznym wiąże się przede wszystkim aseksualność (58 proc. przypadków) w badanej populacji. Aseksualność jest cechą wpisaną również w obraz anoreksji psychicznej kobiet i ma związek z lękiem przed stawaniem się dorosłym i procesem powtórnej separacji/indywiduacji. Z drugiej strony mężczyźni homoseksualni mniejszą wagę przywiązują do swojego wyglądu pod względem muskulatury i częściej wskazują jako idealną sylwetkę tę z niedowagą. Podobnie jak u kobiet anoreksja szczególnie dotyczy niektórych zawodów: skoczkowie narciarscy, uczniowie szkół baletowych, gimnastycy, kolarze.