Wydarzenie traumatyczne

Kiedy pod koniec XIX wieku Jean-Martin Charcot zaczął badania nad histerią, nikt nie przypuszczał, że jest to początek drogi, która doprowadzi Freuda do stwierdzenia, że histeria jest skutkiem urazu psychicznego i fizycznego, wspólnym doświadczeniem kobiet i dzieci, bez względu na ich pozycję społeczną. Urazu, który można też nazwać niezwykle stresującym przeżyciem albo traumą. Po wojnie w Wietnamie opisano syndrom wstrząsu pourazowego i wykazano jego bezpośredni związek z wydarzeniami na froncie, a w 1980 roku umieszczono PTSD (post-traumatic stress disorder) jako jednostkę chorobową w DSM-III, definiując traumatyczne wydarzenie „jako wykraczające poza zwykłe ludzkie doświadczenie”.[1] Codzienność ludzkiego doświadczenia zakłada posiadanie poczucia sensu, kontroli nad własnym życiem i trwałych związków z innymi ludźmi. Przeżycia wojenne w niemal każdej dekadzie ubiegłego stulecia, tak jak wcześniej i obecnie, czynią z nich powszechne doświadczenie wielu ludzi, podobnie jak doświadczanie przemocy w życiu prywatnym i rodzinnym, co oznacza, że traumy nie można kwalifikować przez częstotliwość występowania takich wydarzeń, ale przez ocenę możliwości przystosowania człowieka.

Trauma oznacza zagrożenie zdrowia lub życia, osobiste zetknięcie się z przemocą i śmiercią połączone z bezradnością, poczuciem braku kontroli, strachu, przerażenia i pewnością własnego unicestwienia. Niemal wszędzie można przeżyć pojedyncze wydarzenie traumatyczne, zaś długotrwałe jego doświadczanie oznacza niemożność ucieczki, przebywanie stale w zasięgu sprawcy, obecne zarówno w warunkach przemocy politycznej – więzieniu czy obozie, jak i w zamkniętych społecznościach w rodzaju sekty, domu publicznego czy warunkach prywatnych, gdzie zależności w rodzinie mają wszelkie odcienie przemocy, od ekonomicznych, społecznych, prawnych po psychologiczne.[1] Co wpływa na ostateczne poczucie urazu? Niezwykle istotne jest wsparcie otrzymane od innych ludzi, co pozwala odzyskać wiarę w sens świata, a otrzymane zrozumienie zmniejsza izolację społeczną doświadczaną jako następstwo traumy. Warto pamiętać, że każda negatywna reakcja nasila objawy stresu pourazowego, wzrasta bowiem wtedy podatność na zranienie.[2]

O traumie stanowi wystąpienie dwóch cech: po pierwsze, stresor wiąże się z wystąpieniem śmierci lub jej groźbą, z wystąpieniem lub groźbą odniesienia poważnych ran, obrażeń bądź gwałtu; po drugie zaś, wydarzenie takie musi być doświadczone osobiśc...

Ludzie, którzy przeżyli kryzys, mogą od razu ocenić go jako wydarzenie przekraczające ich możliwości poradzenia sobie, ci wymagają natychmiastowej i aktywnej pomocy. Inni starają się go przezwyciężać, usuwając trudne przeżycia ze swojej świadomośc...