Przegląd badań

Skuteczność psychoterapii psychodynamicznej

Maria Flakus

Zakład Psychologii Ogólnej, Instytut Psychologii, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Adres do korespondencji: Maria Flakus, Zakład Psychologii Ogólnej, Instytut Psychologii, Uniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Grażyńskiego 53, 40-126 Katowice

Psychoterapia psychodynamiczna (psychodynamic psychotherapy – PDT) wydaje się jednym z najbardziej popularnych podejść leczenia różnorakich zaburzeń psychicznych. Mimo bogatej i długiej tradycji pozostaje wiele wątpliwości co do jej empirycznego ugruntowania. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych badań eksplorujących skuteczność PDT.

Psychoterapia od przeszło stulecia stanowi jedną z metod leczenia zaburzeń psychicznych. Często, obok umiejętnie dobranej farmakoterapii, traktuje się ją jako element kompleksowego systemu oddziaływań, ukierunkowanego na poprawę dobrostanu pacjenta, zmniejszenie natężenia i dokuczliwości doświadczanych przez niego objawów oraz globalną poprawę jego funkcjonowania zarówno w sferze procesów psychicznych, jak i na innych płaszczyznach jego życia, np. zawodowej, interpersonalnej. Nie powinno zatem dziwić, że dydaktyka w zakresie podstaw psychoterapii stanowi istotny element kształcenia wszystkich profesjonalistów zaangażowanych w proces leczenia pacjentów doświadczających trudności psychicznych – w szczególności psychologów i psychiatrów.

Mimo dość powszechnego doceniania istotności psychoterapii w procesie leczenia psychiatrycznego należy wyraźnie nadmienić, że w większym stopniu mówić można o psychoterapiach różnego typu niż o jednej psychoterapii sensu stricto. Spowodowane jest to istnieniem dużej różnorodności w zakresie oddziaływań psychoterapeutycznych. Rozbieżności te odnoszą się do wielu aspektów psychoterapii, np.:

  • sposobu definiowania genezy psychopatologii i trudności pacjenta,
  • stosowanych technik pracy, celów i efektów, które mają zostać osiągnięte w toku oddziaływań,
  • sposobu organizacji i przebiegu kontaktu terapeutycznego, tzw. settingu.


Dlatego też bardzo trudno postawić znak równości między poszczególnymi rodzajami psychoterapii, co na poziomie dyskursu między przedstawicielami poszczególnych nurtów odzwierciedlają często odmienności ontologiczne i epistemologiczne, związane z różnicami w definiowaniu osoby leczonej (dlatego też, przykładowo, w zależności od nurtu psychoterapii można się spotkać z określeniem pacjenta lub klienta) oraz językiem opisu natury określonej psychopatologii.

Różnice między poszczególnymi nurtami czy też paradygmatami pracy psychoterapeutycznej stymulują dość ożywioną dyskusję na temat skuteczności poszczególnych modalności w leczeniu pacjentów o określonych trudnościach. Kwestia ta wydaje się niebagat...

Jednym z nurtów psychoterapii najszerzej dyskutowanym, jeśli chodzi o jego skuteczność, jest psychoterapia psychodynamiczna. Istnieje dość silne przekonanie, że oddziaływaniom i technikom wywodzącym się z tego paradygmatu brakuje wsparcia empirycz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Psychoterapia psychodynamiczna – najistotniejsze elementy

Pojęcie psychoterapii psychodynamicznej odnosi się do wielu oddziaływań wywodzących się z teorii psychoanalitycznej. Jakkolwiek jednak psychoanaliza i PDT wydają się osadzone [...]

Skuteczność PDT w badaniach

Wyniki randomizowanych badań klinicznych (randomized controlled trias – RCT) potwierdzają skuteczność PDT w leczeniu osób cierpiących na jednobiegunowe zaburzenia depresyjne. W [...]

Ograniczenia prezentowanych badań

W kontekście zaprezentowanych pokrótce badań można odnieść wrażenie, że skuteczność terapii psychodynamicznej jest stosunkowo dobrze udokumentowana w rezultatach badawczych. Dotychczas najbardziej [...]

Podsumowanie

W kontekście niniejszych rozważań może się nasuwać także kilka refleksji na temat samych rezultatów badawczych uzyskiwanych w porównaniu PDT i innych [...]
Do góry